कडाइपछि घरजग्गा लगानी घट्यो

निक्षेप साढे १७ प्रतिशतले वृद्धि
सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं जेठ ४
राष्ट�्र बैंकले रियलस्टेट तथा हाउिज�ङ घरजग्गा क्षेत्रमा जाने कर्जा घटाउन वाणिज्य बैंकहरुलाई निर्देशन दिएपछि आधाजति बैंकले कर्जा घटाएका छन् । गत पुस २ गते निर्देशनमा केन्द्रिय बैंकले रियलस्टेट तथा हाउिज�ङलाई अनुत्पादक क्षेत्र भन्दै कर्जा घटाउन भनेको थियो ।
नागरिकलाई प्राप्त २४ बैंकको वित्तीय विवरण अनुसार गत पुसको तुलनामा चैतमा ११ बैंकको रियलस्टेट तथा हाउिज�ङ कर्जा वढेको देखिन्छ । केन्द्रिय बैंकले जारी गरेको निर्देशनमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले रियल स्टेटमा कुल कर्जाको २५ प्रतिशत र रियल स्टेट एवं आवासीय घर कर्जा दुवैमा गरी कुल कर्जाको ४० प्रतिशतसम्म मात्र लगानी गर्न पाउने उल्लेख छ ।
रियलस्टेट तथा हाउिज�ङमा गत पुसको भन्दा चैतमा लगानी वढेपनि राष्ट�्र बैंकले तोकेको सीमाभित्र नै छ । २४ बैंकले गत पुसको तुलनामा चैतसम्म आइपुग्दा २३ अर्व ९३ करोड रुपैयाँ वढी लगानी गरेका छन् । गत पुससम्म ६१ अर्ब ५५ करोड ७७ लाख रुपैयाँ रियलस्टेट तथा हाउिज�ङमा कर्जा प्रवाह गरेका बैंकले चैतसम्म ८५ अर्व ४९ करोड रुपैयाँ लगानी गरेका हुन् ।
बैंकहरुले प्रकासित गरेको वित्तीय विवरण अनुसार चैत मसान्तसम्म २४ बैंकले ४ अर्व १ अर्व ४९ करोड रुपैयाँ कुल कर्जा लगानी गरेका छन् । पुससम्म यो लगानी २ खर्व ५५ अर्व ८३ करोड रुपैयाँ थियो ।
गत पुसको तुलनामा चैतसम्म आइपुग्दा बैंक अफ काठमाण्डू एभरेष्ट कुमारी लक्ष्मी लुम्बिनी एनसिसी एसबिआइ स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड नबिल कृषि विकास र हिमालयन बैंकको रियलस्टेट तथा हाउिज�ङमा कर्जा वढेको छ । यी बैंकले रियलस्टेट तथा हाउिज�ङमा कर्जा वढाए पनि राष्ट�्र बैंकले तोकेको सिमाभित्रै छ ।
बैंक अफ एसिया नेपाल सिटिजन्स डिसिबिएल ग्लोबल किष्ट नेपाल बंगलादेश एनआइसी एनएमबी प्राइम राष्टि�्रय वाणिज्य सिद्धार्थ सनराइज र माछापुच्छे�्र बैंकले यस्तो कर्जा घटाएका छन् ।
बैंिक�ङ क्षेत्रप्रति अविश्वास वढेर निक्षेप संकलन दर घटेको भनिदै आएपनि गत आर्थिक वर्षको चैतको तुलनामा चालु वर्षको यसै अवधिसम्म आइपुग्दा २४ वाणिज्य बैंकको निक्षेप साढे १७ प्रतिशतले वढेको छ । गत वर्षको चैतमा ४ खर्व २३ अर्व रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरेका बैंकले यो वर्ष ४ खर्व ९७ अर्व रुपैयाँ संकलन गरेका छन् ।
नागरिकलाई प्राप्त २४ बैंकको वित्तीय विवरण अनुसार ५ बैंकको निक्षेप संकलन दर घटेको छ । लुम्बिनी नेपाल बंगलादेश एनआइसी स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड र कृषि विकास बैंकको निक्षेप घटेको हो । चार्टर्डको विदेशी मुद्राको निक्षेप १ अर्ब ६४ करोड रुपैयाँले घटेकाले कुल निक्षेप संकलन घटेको हो । बाँकी बैंकको स्वदेशी निक्षेप नै घटेको छ ।
तरलता अभावका वावजुत पनि बैंकहरुको नाफामा कमी आएको छैन । २४ बैंकको औषत नाफा साढे ७ प्रतिशतले वढेको छ । यद्यपी नाफाको वृद्धिदर भने घटेको वित्तीय विवरणबाट देखिन्छ । नयाँ कर्जा रोकेका बैंकमध्ये ४ बैंकको नाफा मात्र घटेको छ । नेपाल बंगलादेश १९।५२ प्रतिशत राष्टि�्रय बाणिज्य बैंक १९ कृषि विकास ७।६३ र हिमालयन बैंक ३३।७ को नाफा घटेको हो ।
अघिल्लो वर्षको चैतको तुलनामा यो बर्षको चैतसम्म आइपुग्दा यी बैंकको कर्जा निक्षेप अनुपातमा पनि खासै सुधार देखिएको छैन । यद्यपी कृषि विकासवाहेक बाँकी बैंकको राष्ट�्र बैंकले तोकेको सिमाभित्र यो अनुपात छ । कृषि विकासको यो अनुपात १०१ प्रतिशतभन्दा माथि छ । राष्ट�्र बैंकले गत पुस २ गते निर्देशन जारी गर्दै आगामी असार मसान्तसम्म कर्जा निक्षेप अनुपात ९५ प्रतिशत हुनु पर्ने भनेको थियो । यो अनुपात कुल कर्जा प्रवाहलाई कम्पनीको स्वदेशी निक्षेप र प्राथमिक पुँजीको योगले भाग गरेर निकाल्नु पर्छ ।