बैंकको लिने र दिने व्याज अन्तर फराकिलो कारण नाफामा ४१ प्रतिशतको वृद्धि

काठमाडौं, मंसिर १३- बैंकहरुले निक्षेपमा दिनेभन्दा ऋणमा लिने ब्याज नघटाउँदा व्याज अन्तर (स्प्रेड दर) बढ्दै गएको छ। व्याज अन्तर फराकिलो भएकै कारण उनीहरुले असोज मसान्तमा नाफा ४१.२३ प्रतिशतले वृद्धि गरेका छन्। सञ्चालनमा रहेका ३२ वाणिज्य बैंकहरुले सार्वजनिक गरेको असोज मसान्तसम्मको वित्तीय विवरणअनुसार दिनेभन्दा लिने व्याजको वृद्धि दर बढी छ। अघिल्लो असोजको तुलनामा बैंकहरुले निक्षेपकर्तालाई भुक्तानी गर्नु पर्ने व्याज रकम ५ प्रतिशतले घटेको छ। तर ऋणीहरुबाट उठाएको व्याज रकम को वृद्धि दर भने ७ प्रतिशतले वढेको छ।
बैंकहरुले असोज मसान्तमा फराकिलो स्प्रेडमा काम गरेकाले खुद व्याज आम्दानी ३० प्रतिशतले वढाएका छन्। बैंकहरुले असोजमा खुल व्याज आम्दानी ९ अर्ब ५ करोड रुपैयाँ कमाएका छन्।
'यस पटक बैंकहरुको पुँजी लागत घटेको छ। स्प्रेड दर बढेको छ,' कमर्ज एन्ड ट्रस्ट बैंक नेपालका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अनलराज भट्टराईले मंगलबार नागरिकसँग भने, 'यसले खुद व्याज आम्दानी वढेर बैंकहरुको नाफामा वृद्धि भएको छ।' उनले गत वर्ष नउठेका ऋणहरु यस पटक उठेकाले पनि नाफा वृद्धि भएको जानकारी दिए।
गत वर्ष असोजअघि निक्षेपको व्याज १२ प्रतिशतको हाराहारीमा थियो। ऋणको व्याज १४/२५ प्रतिशतमा थियो। अहिलेको असोजअघि निक्षेपको व्याज ६/७ प्रतिशतमा झरेपनि ऋणको १२/१३ प्रतिशतभन्दा झरेको थिएन। लिने र दिने व्याजमा उच्च फरक गरेका कारण बैंकहरुको आम्दानीसँगै नाफामा वृद्धि भएको हो।
बैंकहरुको नाफा असोजमा ४१ प्रतिशतले वृद्धि भएर ३ अर्ब ८१ करोड रुपैयाँ पुगेको छ। एक वर्षअघि अस्वभाविक रुपमा वढेको ब्याजका करण लिने र दिनेको अन्तर (स्पेड) ४ प्रतिशतको हाराहारीम थि यो। अहिले यो बवढे ६ प्रतिशत माथि पुगेको हो।
पछिल्लो समय पैसा प्रशस्त जम्मा हुन थालेपछि बैंकहरुले दिने ब्याजका तुलनामा लिने ब्याज नघटाउँदा स्प्रेड दर बढ्दै गएको हो। यसले बैंकहरुमा पैसा राख्ने सर्वसाधारण र कर्जा लिने उद्योगी व्यवसायी दुवैलाई मार्का पारेको छ।
'निक्षेप र कर्जाबीचको ब्याज अन्तर केही बढेको छ,' कमर्ज एन्ड ट्रस्ट बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अनलराज भट्टराईले बिहीबार नागरिकसँग भने, 'सरकारले बैंकहरुलाई भुक्तानी गर्ने ऋणपत्रको ब्याज बढाइ दिए उपभोक्ताले पाउने र तिर्ने ब्याजको अन्तर कम गर्न सकिन्छ।'
सञ्चालनमा रहेका ३२ मध्ये स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंक नेपाल, लुम्बिनी बैंक, सनराइज बैंक र ग्राण्ड बैंक नेपालवाहेका सबैको खुद व्याज आम्दानी वढेको छ। नयाँ बैंकहरुको आम्दानी उच्च छ। किस्ट, एनएमबी, प्राइम कमर्सियल, सिटिजन्स् बैंक इन्टरनेसनल, लक्ष्मी र राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक व्याज खर्च घटेको छ। कुमारी बैंकको भने स्थिर छ।
बैंक अफ एसिया, सनराइज, बैंक अफ काठमाण्डू (बिओक), लुम्बिनी, सिद्धार्थ, एनआइसी, एभरेष्ट, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट, हिमालयन, स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड र नबिल बैंकको लिने र दिने दुवैको वृद्धि दर घटेको छ।
निक्षेपमा कम खर्च गर्नु परेका कारण अधिकांस बैंकको पुँजी लागत घटेको हाृ। पुराना र ठूला बैंकहरुको लागत ठूलै अन्तरले घटेको छ। बीचतिर खुलेको र नयाँ आएका बैंकहरुको लागत भने पुरानाको भन्दा अलकति बढी छ।
असार मसान्तमा डलरको किनबेचबाट राम्रो आम्दानी गरेका बैंकहरुले यसपाली भने आम्दानी घटाएका छन्। डलरको मूल्यमा तिव्र उतारचढाव आएका कारण उनीहरुको आम्दानी प्रभावित भएको हो।
'यसपाली डलरको मूल्य थपघट धेरै भएका कारण यसको किनबेचबाट हुने आम्दानी प्रभावित भएको हो,' भट्टराईले भने। डलर आम्दानी ३ प्रतिशतले घटेर ७१ करोड ४९ लाखमा सीमित भएको छ। ३२ मध्ये १७ बैंकको यस्तो आम्दानी घटेको हो।
बैंकहरुको सञ्चालन तथा छुट, कमिसन र शुल्क वापत हुने आम्दानीमा भने वृद्धि भएको छ। अन्य सञ्चालन आम्दानी ५६ प्रतिशतले वढेर ९६ करोड ३७ लाख र छुट, कमिसन तथा शुल्क वापतको आम्दानी ४३ प्रतिशतले वढेर १ अर्ब २४ करोड पुगेको हो।