सुधीर बस्नेतको १८ अर्बको सम्पत्ति रोक्का

सुदर्शन सापकोटा, काठमाडौं, पुस २७ - नेपाल राष्ट्र बैंकले बैंकिङ कसुरको आरोपमा घरजग्गा व्यवसायी सुधिर बस्नेतको सबै सम्पत्ति रोक्का गरेको छ। राष्ट्र बैंकले मालपोत कार्यालयहरुमा पत्र पठाउँदै अर्को निर्णय नगरुन्जेल सबै सम्पत्ति रोक्का राख्न आग्रह गरेको हो। 

आफू प्रवर्द्धक रहेको कुबेर मर्चेन्ट बैंकिङ एन्ड फाइनान्सबाट कर्मचारीको नाममा ऋण लिएर नतिरेको आरोपमा राष्ट्र बैंकले बैंकिङ कसुर ऐन अन्तर्गत उनलाई कारबाही अगाडि बढाएको छ। कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाउनलाई राष्ट्र बैंकले सम्पत्ति रोक्का राखेको हो। 

'अनुसन्धानलाई सजिलो बनाउन सम्पति रोक्का गरेका हौं,' राष्ट्र बैंक उच्च स्रोतले भन्यो, 'बैंकिङ कसुरअन्तर्गत कारबाही प्रक्रिया अगाडि बढाउँदा सम्पति रोक्का राख्नु पर्ने कानुनी व्यवस्था छ।'

उनको नाममा जग्गा, हाउजिङ अपार्टमेन्ट गरेर करिव १८ अर्ब रुपैयाँको सम्पति छ। बैंकको धितोमा रहेका कतिपय सम्मत्तिको ऋण नतिरेको भन्दै बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले ऋण तिर्न आउने सार्वजनिक सूचना जारी गरेका छन्।

सम्पत्ति रोक्कापछि बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई लिलाम गरेर पैसा उठाउन भने समस्या हुन्छ। तर, बस्नेतको सम्पत्ति भने तत्काल लिलाम हुनबाट जोगिने छ। अहिलेसम्म ८ वटा बैंकले उनको सम्पत्ति लिलाम गर्ने भन्दै ऋण तिर्न आउन सार्वजनिक सूचना जारि गरिसकेका छन्।
ऋण नउठेर वित्तीय अवस्था बिग्रिएपछि राष्ट्र बैंकले कुबेर फाइनान्सलाई गत मंगलबार मात्र समस्याग्रस्त घोषणा गर्दै सुधारका लागि ६ महिनाको समय दिएको छ। बस्नेतले कुबेर फाइनान्सबाट ४० जना कर्मचारीको नाममा ऋण चलाएको आरोप छ। बस्नेत अहिले ठगी मुद्दामा प्रहरी हिरासतमा छन्।

बस्नेतले तीन महिनाअघि नागरिकसँग कुरा गर्दै आफ्नो बैंक ऋण अढाइ अर्ब रुपैयाँ रहेको बताएका थिए। उनको डेढ दर्जन बैंकहरुसँग ऋण रहेको राष्ट्र बैंक स्रोतले जनाएको छ।

सर्वसाधारणको ८० करोड रुपैयाँ निक्षेप रहेको कुबेरमा बस्नेतले कर्मचारीका नामबाट २५ करोड रुपैयाँ ऋण चलाएका हुन्। कुबेरको कुल ऋण ८९ करोड ४९ लाख रुपैयाँ छ।

कुबेर फाइनान्स सञ्चालनमा आएसँगै सञ्चालक बनेका उनी राष्ट्र बैंकको नीतिकै कारण त्यहाँ छाडेका थिए। वित्तीय कारोबार गर्ने एकभन्दा बढी संस्थामा बस्न नपाइने राष्ट्र बैंकको नीतिले उनले कुबेर फाइनान्स छाडेका थिए। उनले फाइनान्स कम्पनी सञ्चालनमा आएदेखि नै कर्मचारीको नाममा ऋण लिँदै आएका थिए।

राष्ट्र बैंक स्रोतका अनुसार बस्नेतले कुबेर बाहेक वर्ल्ड मर्चेन्ट बैंकिङ एन्ड फाइनान्स र नेपाल फाइनान्स कम्पनीको पनि ऋण दुरुपयोग गरेका छन्। प्रहरीले उनलाई ठगी मुद्दामा पक्रिए पनि बैंकिङ कसुरअन्तर्गत अनुसन्धान गरिरहेको छ।

ठूलो घरजग्गा कारोबारीमध्ये एक बस्नेत राष्ट्र बैंकले घरजग्गा ऋणमा कडाइ गरेपछि समस्यामा परेका हुन्। बैंकहरुले अन्धाधुन्द घरजग्गा ऋण प्रवाह गरेका कारण कारोबारसँगै मूल्य बढ्न थालेपछि अस्वभाविक वृद्धिलाई रोक्न राष्ट्र बैंक ऋण सीमा तोकेको थियो। यसले कारोबारमा मन्दी ल्याएको थियो।

बस्नेतले बैंक बाहेक ओरेन्टल सहकारीका सात हजार निक्षेकर्ताको पौने चार अर्ब निक्षेप फिर्ता गर्न बाँकी छ। स्रोतका अनुसार घरजग्गा कारोबारमा सुधार भए उनलाई बैंक, सहकारी र अन्य सर्वसाधारणको पैसा फिर्ता गर्न गाह्रो छैन।