सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं, चैत २६-
नेपाल राष्ट्रबैंकले व्यक्तिगत
प्रयोजनका लागि एक करोड रुपैयाँभन्दा बढी ऋण दिन नपाउने व्यवस्था गर्ने
भएको छ। व्यक्तिगत प्रयोजनमा लगिएको पैसा (अधिविकर्ष) घरजग्गाको ऋण तथा
ब्याज तिर्न प्रयोग भएको शंका गर्दै राष्ट्रबैंकले एक करोडको सीमा लगाउन
लागेको हो।
'नेपालीको आयस्रोत र स्तरअनुसार व्यक्तिगत रूपमा एक करोड ऋण
ठूलो रकम हो,' राष्ट्रबैंकका एक उच्च अधिकारीले नागरिकसँग भने,
'व्यक्तिगतरूपमा लगिएको पैसा दुरुपयोग भएको पाइएकाले केही नियन्त्रण गर्न
खोजिएको हो।' उनका अनुसार व्यक्तिगत नाममा बैंकबाट जति पनि पैसा लिएर
घरजग्गा ऋण र ब्याज तिर्न प्रयोग भएकाले त्यसलाई नियन्त्रण गर्न सीमा तोक्न
आवश्यक भएको हो।
ती अधिकारीले कसैले कुनै व्यवसाय वा अन्य क्षेत्रमा लगानी गर्न चाहेमा कम्पनी तथा फर्मको नामबाट एक करोड रुपैयाँभन्दा बढी ऋण झिक्न पाउने जानकारी दिए। बैंकहरुको घरजग्गामा गएको ऋण उठ्न छाडेर नाफा दिनदिनै घट्न थालेपछि तत्काललाई ब्याज र किस्ता उठाउन घुमाउरो पाराले व्यक्तिगत ऋण दिन थालेका थिए।
ग्राहकले किस्ता र ब्याज नतिर्दा समय अवधि अनुसार बैंकहरुले दिएको ऋणको निश्चित रकम नोक्सानी व्यवस्थामा छुट्याउनु पर्छ। दिएको ऋण तीन महिनासम्म नउठे २५ प्रतिशत रकम सम्भावित नोक्सानी व्यवस्थाका छुट्याउनु पर्छ। ६ महिनासम्म नउठे ५० प्रतिशत र एक वर्ष नउठे सत् प्रतिशत छुट्याउनु पर्छ। यसबाट जोगिनलाई बैंकहरुले ब्याज प्रयोजनका लागि व्यक्तिगत रुपमा ठूलो रकम ऋण दिँदै आएका थिए।
ती अधिकारीले कसैले कुनै व्यवसाय वा अन्य क्षेत्रमा लगानी गर्न चाहेमा कम्पनी तथा फर्मको नामबाट एक करोड रुपैयाँभन्दा बढी ऋण झिक्न पाउने जानकारी दिए। बैंकहरुको घरजग्गामा गएको ऋण उठ्न छाडेर नाफा दिनदिनै घट्न थालेपछि तत्काललाई ब्याज र किस्ता उठाउन घुमाउरो पाराले व्यक्तिगत ऋण दिन थालेका थिए।
ग्राहकले किस्ता र ब्याज नतिर्दा समय अवधि अनुसार बैंकहरुले दिएको ऋणको निश्चित रकम नोक्सानी व्यवस्थामा छुट्याउनु पर्छ। दिएको ऋण तीन महिनासम्म नउठे २५ प्रतिशत रकम सम्भावित नोक्सानी व्यवस्थाका छुट्याउनु पर्छ। ६ महिनासम्म नउठे ५० प्रतिशत र एक वर्ष नउठे सत् प्रतिशत छुट्याउनु पर्छ। यसबाट जोगिनलाई बैंकहरुले ब्याज प्रयोजनका लागि व्यक्तिगत रुपमा ठूलो रकम ऋण दिँदै आएका थिए।