सुदर्शन सापकोटा, काठमाडौं, पुस ११ - अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले
तत्कालीन नेपाल घरेलु तथा साना उद्योग विकास बैंक (सिएसआई) का कार्यकारी
अध्यक्षसहित कर्मचारी र ऋणीलाई कारबाही गर्न निर्देशन दिएको छ।
कार्यकारी अध्यक्षसहित चार बैंकरको मिलेमतोमा नक्कली कागजात
बनाएर करोडौं रुपैयाँ अनियमितता गरेको पुष्टि भएपछि अख्तियारले केही दिनअघि
यस्तो निर्देशन दिएको हो।
अख्तियारले आफूले गरेको अनुसन्धानका आधारमा
कारबाही अगाडि बढाउन महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंलाई लिखित निर्देशन
दिएको हो। नयाँ व्यवस्थापन आएपछि सिएसआईले मनकामना डेभलपमेन्ट बैंकको
नामबाट कारोबार गर्दै आएको छ। सिएसआई बैंकबाट फर्जी कागजात बनाएर अन्य
ऋणहरु पनि प्रवाह भएको छ।
अख्तियारको अनुसन्धानमा बैंकका तत्कालीन कार्यकारी अध्यक्ष सीताराम प्रसाई, सञ्चालक समिति सदस्य तथा कर्जा लगानी सिफारिस समितिका संयोजक बासुदेव गिरी, महाप्रबन्धक तुलसीप्रसाद उप्रेती र सहायक महाप्रबन्धक बद्रीगोविन्द श्रेष्ठको मिलेमतोमा नक्कली कागजात तयार पारेर ऋण दिइएको पाइएको हो।
'किर्ते कागज तयार पारी सम्पति मूल्यांकन गराएर कर्जा लिने र दिने कार्य भए गरेको देखिन्छ,' अख्तियारले कारबाहीका लागि प्रहरीलाई पठाएको पत्रमा छ, 'कर्जा प्रवाहका सम्बन्धमा भएका काम कारबाही दूषित रहेको देखिँदा यसमा संलग्न व्यक्तिलाई कानुनबमोजिम कारबाही गर्ने निर्णय भएको छ।' अख्तियारको पत्रमा प्रमुख अनुसन्धान अधिकृत शरदबन्धु डिसीले हस्ताक्षर गरेका छन्।
बैंकले एसके इन्टरप्राइजेजलाई २ करोड ८० लाख रुपैयाँ ऋण दिएको थियो। यसको धितोका रुपमा राखिएको जग्गा वास्तविक नभई कागजी रुपमा मात्र देखाइएको थियो। नयाँ व्यवस्थापनले ऋण नउठेपछि जग्गा लिलाम गरेर पैसा उठाउने प्रक्रिया सुरु गर्दा धितोमा राखिएको जग्गा वास्तविक नभएको फेला परेको थियो।
प्रहरीले यस विषयमा औपचारिक धारणा दिन चाहेन। कारबाहीका लागि आवश्यक गृहकार्य भइरहेको भन्दै औपचारिक धारणा दिन नसक्ने प्रहरी अधिकारीहरुले जानकारी दिए।
बैंकको उजुरीका आधारमा अख्तियारले अनुसन्धान गर्दा मिलेमतोमा ऋण लगानी गरेर ठगी गरेको पाइएको हो। बैंकले एसके इन्टरप्राइजेजका लागि होसियारसिंह गुरुङ र उनकी श्रीमती चन्द्रकला राईका नाममा ऋण दिएको थियो। अहिले उनीहरु दुवैजना देशबाहिर (दार्जिलिङ) रहेको स्रोतले जानकारी दियो।
ऋणीहरुले वारा जिल्लाको पिरा-३ को जग्गाको किर्ते कागजात बनाएर ऋण लिएका थिए। बैंकका कर्मचारीहरुले जग्गाको स्थलगत निरीक्षण, अनुसन्धान गरेपछि ऋण दिनलाई सिफारिस गरेका थिए।
ऋणीहरुलाई राजधानीको बसुन्धरामा व्यापारिक भवन बनाउन लगानी गरिएको थियो। गुरुङ र राईको स्वामित्वमा रहेको भनिए पनि व्यापारिक भवन उनीहरुको नरहेको अख्तियारको अनुसन्धानमा फेला परेको छ। उनीहरुले २०६२ सालमा बैंकबाट टर्म (आवधिक) ऋण लिएका थिए।
उनीहरुले गोंगबु बसपार्क विस्तार आयोजना अन्तर्गतको नयाँ टिकट काउन्टर कम्प्लेक्स माथिको तीन तल्ला भवनका निर्माणका लागि ३ करोड ऋण मागेका थिए। उनीहरुले देखाएको धितोको मूल्यांकन एसएसिइएस कन्सल्टेन्सीका इन्जिनियर प्रमोद थापाबाट भएको थियो। उनले धितोको मूल्यांकन ३ करोड ८४ लाख ५२ हजार ५ सय रुपैयाँ गरेका थिए। उनले दिएको मूल्यांकन प्रतिवेदनका आधारमा बैंकको कर्जा विभागले २ करोड ८० लाख रुपैयाँ ऋण लगानी गर्न सिफारिस गरेको थियो।
ऋणीहरुले २ करोड ८० लाख रुपैयाँ ऋणमध्ये पहिलो किस्तामा २ करोड ३० लाख रुपैयाँ लगेका थिए। बाँकी रकम सात किस्तामा लगेका थिए। राई र गुरुङले नोबेल्टी इन्टरनेसनल प्रालिका नाममा लिएको ऋण तिर्न एसके इन्टरप्राइजेज खडा गरेको अनुसन्धानबाट देखिएको छ।
राई र गुरुङ सञ्चालक रहेको नोबेल्टी इन्टरनेसनल प्रालिले बैंकबाट १ करोड ५० लाख रुपैयाँ ऋण लिएका थिए। उनीहरुले एसके इन्टरप्राइजेजका लागि लिएको पहिलो किस्ता २ करोड ३० लाखबाट नोबेल्टी इन्टरनेसनलको साँवा ब्याज गरेर १ करोड ७९ लाख २८ हजार रुपैयाँ चुक्ता गरेका थिए।
ऋणीहरुले बैंकमा लालपुर्जा, मालपोत बुझाएको रसिद, गाविसको चार किल्ला सिफारिस पत्र, पालोत कार्यालयको दृष्टीबन्धक रोक्का पत्रलगायतको नक्कली कागजात बनाएका थिए
अख्तियारको अनुसन्धानमा बैंकका तत्कालीन कार्यकारी अध्यक्ष सीताराम प्रसाई, सञ्चालक समिति सदस्य तथा कर्जा लगानी सिफारिस समितिका संयोजक बासुदेव गिरी, महाप्रबन्धक तुलसीप्रसाद उप्रेती र सहायक महाप्रबन्धक बद्रीगोविन्द श्रेष्ठको मिलेमतोमा नक्कली कागजात तयार पारेर ऋण दिइएको पाइएको हो।
'किर्ते कागज तयार पारी सम्पति मूल्यांकन गराएर कर्जा लिने र दिने कार्य भए गरेको देखिन्छ,' अख्तियारले कारबाहीका लागि प्रहरीलाई पठाएको पत्रमा छ, 'कर्जा प्रवाहका सम्बन्धमा भएका काम कारबाही दूषित रहेको देखिँदा यसमा संलग्न व्यक्तिलाई कानुनबमोजिम कारबाही गर्ने निर्णय भएको छ।' अख्तियारको पत्रमा प्रमुख अनुसन्धान अधिकृत शरदबन्धु डिसीले हस्ताक्षर गरेका छन्।
बैंकले एसके इन्टरप्राइजेजलाई २ करोड ८० लाख रुपैयाँ ऋण दिएको थियो। यसको धितोका रुपमा राखिएको जग्गा वास्तविक नभई कागजी रुपमा मात्र देखाइएको थियो। नयाँ व्यवस्थापनले ऋण नउठेपछि जग्गा लिलाम गरेर पैसा उठाउने प्रक्रिया सुरु गर्दा धितोमा राखिएको जग्गा वास्तविक नभएको फेला परेको थियो।
प्रहरीले यस विषयमा औपचारिक धारणा दिन चाहेन। कारबाहीका लागि आवश्यक गृहकार्य भइरहेको भन्दै औपचारिक धारणा दिन नसक्ने प्रहरी अधिकारीहरुले जानकारी दिए।
बैंकको उजुरीका आधारमा अख्तियारले अनुसन्धान गर्दा मिलेमतोमा ऋण लगानी गरेर ठगी गरेको पाइएको हो। बैंकले एसके इन्टरप्राइजेजका लागि होसियारसिंह गुरुङ र उनकी श्रीमती चन्द्रकला राईका नाममा ऋण दिएको थियो। अहिले उनीहरु दुवैजना देशबाहिर (दार्जिलिङ) रहेको स्रोतले जानकारी दियो।
ऋणीहरुले वारा जिल्लाको पिरा-३ को जग्गाको किर्ते कागजात बनाएर ऋण लिएका थिए। बैंकका कर्मचारीहरुले जग्गाको स्थलगत निरीक्षण, अनुसन्धान गरेपछि ऋण दिनलाई सिफारिस गरेका थिए।
ऋणीहरुलाई राजधानीको बसुन्धरामा व्यापारिक भवन बनाउन लगानी गरिएको थियो। गुरुङ र राईको स्वामित्वमा रहेको भनिए पनि व्यापारिक भवन उनीहरुको नरहेको अख्तियारको अनुसन्धानमा फेला परेको छ। उनीहरुले २०६२ सालमा बैंकबाट टर्म (आवधिक) ऋण लिएका थिए।
उनीहरुले गोंगबु बसपार्क विस्तार आयोजना अन्तर्गतको नयाँ टिकट काउन्टर कम्प्लेक्स माथिको तीन तल्ला भवनका निर्माणका लागि ३ करोड ऋण मागेका थिए। उनीहरुले देखाएको धितोको मूल्यांकन एसएसिइएस कन्सल्टेन्सीका इन्जिनियर प्रमोद थापाबाट भएको थियो। उनले धितोको मूल्यांकन ३ करोड ८४ लाख ५२ हजार ५ सय रुपैयाँ गरेका थिए। उनले दिएको मूल्यांकन प्रतिवेदनका आधारमा बैंकको कर्जा विभागले २ करोड ८० लाख रुपैयाँ ऋण लगानी गर्न सिफारिस गरेको थियो।
ऋणीहरुले २ करोड ८० लाख रुपैयाँ ऋणमध्ये पहिलो किस्तामा २ करोड ३० लाख रुपैयाँ लगेका थिए। बाँकी रकम सात किस्तामा लगेका थिए। राई र गुरुङले नोबेल्टी इन्टरनेसनल प्रालिका नाममा लिएको ऋण तिर्न एसके इन्टरप्राइजेज खडा गरेको अनुसन्धानबाट देखिएको छ।
राई र गुरुङ सञ्चालक रहेको नोबेल्टी इन्टरनेसनल प्रालिले बैंकबाट १ करोड ५० लाख रुपैयाँ ऋण लिएका थिए। उनीहरुले एसके इन्टरप्राइजेजका लागि लिएको पहिलो किस्ता २ करोड ३० लाखबाट नोबेल्टी इन्टरनेसनलको साँवा ब्याज गरेर १ करोड ७९ लाख २८ हजार रुपैयाँ चुक्ता गरेका थिए।
ऋणीहरुले बैंकमा लालपुर्जा, मालपोत बुझाएको रसिद, गाविसको चार किल्ला सिफारिस पत्र, पालोत कार्यालयको दृष्टीबन्धक रोक्का पत्रलगायतको नक्कली कागजात बनाएका थिए
