शाखा खोल्दा दिएको ऋण ६ महिनामा चुक्ता गर्नु पर्ने

नागरिक संवाददाता
काठमाडौं पुस ७
केन्द्रीय बैंकले दुर्गममा शाखा खोल्ने वाणिज्य बैंक र राष्ट्रिय स्तरका विकास बैंकलाई ६ महिनाका लागि निब्र्याजी कर्जा उपलब्ध गराउने भएको छ । चालु बर्षको मौदि्रक नीतिमा तोकिएको क्षेत्रमा शाखा खोल्नेलाई ऋण दिने व्यवस्था गरिए पनि त्यसको प्रकि्रयाका बारेमा उल्लेख गरिएको थिएन । बुधबार एक परिपत्र जारी गर्दै केन्द्रीय बैंकले कर्जा रकम छ महिनाभित्र चुक्ता गर्नु पर्ने निर्देशन दिएको हो ।

बैंकले मनपरी ब्याज बढाउन थाले

सुदर्शन सापकोटा,

काठमाडौं, पुस ९ -

'बैंकले फेरि दुई प्रतिशत ब्याज बढ्ने सूचना दियो,' बानेश्वर, शान्तिनगरका हिमाल पौडेलले निरास हुँदै भने, 'एक वर्षभित्र चारपल्ट ब्याज बढिसक्यो।' उनले तीन वर्षअघि एभरेष्ट बैंकबाट घर बनाउन ऋण लिएका थिए। वार्षिक ९ प्रतिशत दरले ऋण लिएका उनलाई बैंकले साढे १४ प्रतिशत ब्याज पुगेको जानकारी गराएको छ। 'आवश्यकताअनुसार ब्याजदर तलमाथि हुनसक्छ भनेर कागज गराएका छन्,' उनले भने, 'त्यही भएर विरोध गर्न पनि सकिँदैन, जति भन्छन् त्यति तिर्दै जानु बाध्यता हो।'

उनले बैंकबाट १२ लाख रुपैयाँ कर्जा लिएका छन्। मासिक १३ हजार रुपैयाँ किस्ता तिर्दै गरेकामा अब ब्याज बढेपछि कति तिर्नुपर्ने हो, थाहा छैन। पौडेलमात्र होइन, बैंकबाट कर्जा लिने सबै मध्यमवर्गीय व्यक्ति पछिल्लो ब्याज वृद्धिबाट समस्यामा परेका छन्।  वाणिज्य बैंकहरूले आगामी साताबाट लागू हुने गरी ब्याजदर डेढदेखि २ प्रतिशतसम्म बढाएका छन्। यो वृद्धिसँगै घरजग्गा कर्जाको ब्याज १८ र सवारीसाधनको १७ प्रतिशतसम्म पुग्नेछ। विकास बैंक र वित्तीय संस्थाबाट कर्जा लिनेको ब्याजदर अझै महँगो हुनेछ।
यसअघि वाणिज्य बैंकहरूले वैशाख, २०६६ माघ, मंसिर र कात्तिकमा ब्याज बढाएका थिए।

अर्को सातादेखि कर्जाको ब्याज बढने, घरजग्गा र सवारीमा सबभन्दा बढी

सुदर्शन सापकोटा

काठमाडौं, पुस ८

दुई साताअघि छोटो अवधिको कर्जामा ब्याज बढाएका बैंकहरुले आगामी सातादेखि लामो अवधिको समेत बढाउने भएका छन्। दसैंयता देखिएको तरलता अभावले निक्षेपमा ब्याज बढाएका बैंकहरुले पुँजी लागत बढ्न थालेपछि कर्जामा पनि वृद्धि गर्न लागेका हुन्।

'महँगोमा निक्षेप लिएकाले कर्जाको ब्याज बढाउने दबाब परिसकेको छ,' एनएमबी बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत उपेन्द्र पौडेलले नागरिकसँग भने, 'केही दिनमा नै ब्याज दर वृद्धि हुन्छ।' बैंकहरुले ट्रस्ट रिसिभ्ड (टिआर) लगायत छोटो अवधिको कर्जाको ब्याज भने बढाइसकेका छन्।

बैंकरका अनुसार कर्जाको ब्याज दर साढे एक देखि २ प्रतिशत विन्दुसम्मले बढ्ने छ। एक वर्षअघिसम्म निक्षेप र कर्जाबीचको फरक (स्प्रेड दर) कम राखेर लगानी गरिरहेका बैंकहरु यति बेला महँगो लागतको कोष प्रयोग गर्न वाध्य भएकाले ब्याज बढाउनु परेको दाबी गर्छन्।

मासुजन्य उद्योगका लागि बैंकहरु इच्छुक

१५ अर्बको मासु आयात भएपछि बैंक आकर्षित भएका हुन्

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडांै पुस ४
राष्ट्र बैंकको सीमाले रियलस्टेट तथा हाउजिङ र सेयर धितोमा कर्जा लगानी गर्न वाधा पुगेपछि बैंकहरु अहिले मासुजन्य उद्योगमा आकर्षित भएका छन् । गत बर्ष मासुका लागि मात्र १५ अर्ब रुपैयाँ विदेशीएपछि यतातिर सम्भावना भएको महसुस गर्दै बैंकहरु यो क्षेत्रमा आकर्षित भएका हुन् ।

तुरुन्तै नाफा आर्जन गर्न सकिने रियलस्टेट लगायतमा कर्जा कडाइले निरास भएका बैंक मासुको तथ्यांकबाट उत्साहित हुँदै उत्पादनमूलक मानिएको यो उद्योगमा लगानी गर्न लागेका छन् ।
'राम्रो संभावना भएको क्षेत्र हो हामी इच्छुक छौं,' मेगा बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अनिल शाहले नागरिकसँग भने, 'लगानी गर्न कुराहरु आइरहेका छन् । अध्ययन गरेर लगानी गर्छौं ।' उनको बैंकले यो क्षेत्रका लागि ३० करोडसम्म लगानी गर्ने लक्ष्य राखेको छ ।
सरकारले पनि गत बर्ष यति ठूलो रकम बराबरको मासु आयात भएपछि चासो राख्दै पशुपालन कार्यक्रमलाई अभियानकै रुपमा साचालन गर्ने लक्ष्य राखेको छ । चालु बर्षको बजेटमा सुरकारले साना किसान विकास बैंक र साना किसान सहकारीमार्फत पशुपालक कृषकलाई सहुलियत ब्याजदरमा कर्जा उपलब्ध गराउने कार्यक्रम राखेको छ । यसका लागि उसले १ अर्ब रुपैयाँ छुट्याएको छ ।

वित्तिय संस्थाका सिइओको तलब सीमामा पुनर्विचार

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं पुस १
राष्ट्र बैंकले विकास बैंक फाइनान्स कम्पनी र लघुवित्त संस्थाका प्रमुख कार्यकारीको तलब सीमा पुनर्विचार गर्ने भएको छ ।
वाणिज्य बैंकलगायत सबै वित्तीय कम्पनीलाई एकै नियम लगाउँदा ती संस्थालाई मार्का परेको गुनासो आएपछि केन्द्रीय बैंकले पुनर्विचार गर्न लागेको हो ।

'वाणिज्य बैंकवाहेकका कम्पनीका लागि बेग्लै मापदण्ड बनाउनु पर्ने गुनासो आइरहेको छ,' राष्ट्र बैंकका एक अधिकारीले नागरिकसँग भने, 'अध्ययन गर्दा मार्का परेको देखिएकाले तलब सीमा पुनर्विचार गर्छौं ।' उनले व्यक्तिगत आधारमा पुनर्विचार गर्ने वा एकैचोटी निर्देशन जारी गर्ने भन्ने विषयमा छलफल भइरहेको जानकारी दिए ।
'नीति परिवर्तन नहुने भन्ने होइन,' राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता गोपाल काफ्लेले बिहीबार नागरिकसँग भने,  'तलबमा समस्या आएका कम्पनी लिखित रुपमा आए वाधा अड्काउ फुकाइ दिन्छौं ।'

बजेट आएपनि तरलता अभाव कायमै

अन्तर बैंक दर ११ प्रतिशत
सुदशर्न सापकोटा
काठमाडौं मंसिर २९
बैंकिङ क्षेत्रमा निक्षेप वढ्न नसक्दा तरलता अभाव घट्न सकेको छैन । बजेट आएपछि वढ्ने अनुमान गरिएपनि गएको तीन महिनायता वाणिज्य बैंकको निक्षेप वढेको छैन ।

बैंक तथा वित्तीय कम्पनीले आपसमा लिने सापटी अन्तर बैंकदर बुधवार ११ प्रतिशत छ । मंगलबार यो १०।८७ प्रतिशत थियो । 'तरलता अभाव वढ्दै जान थालेको छ,' एस डेभलपमेन्ट बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत तथा बैंकस्र संघका सदस्य सिद्धान्तराज पाण्डेले नागरिकसँग भने, 'केही समय लम्बिए कर्जा प्रभावित हुन सक्छ ।'
दसैयता १३ प्रतिशतसम्म पुगेको अन्तर बैंक ब्याज दर साढे आठ प्रतिशतभन्दा तल झरेको छैन । दसैअघि अन्तर बैंक दर डेढ प्रतिशतको हाराहारीमा थियो ।
गत असोज अन्तिममा वाणिज्य बैंकसँग ६ खर्ब १९ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप थियो । मंसिर अन्त्यसम्म आइपुग्दा पनि वाणिज्य बैंकसँग त्यति नै निक्षेप छ । तीन महिनाको अवधिमा निक्षेप बढेर ६ खर्ब २१ अर्बसम्म र घटेर ६ खर्ब १५ अर्बसम्म पुगेको थियो । यो अवधिमा कर्जामा भने बृद्धि भएको छ ।

मंहगो ब्याजले लघुवित्त संस्था निक्षेप संकलन गर्न गएनन्

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं मंसिर २८
निक्षेप संकलन गर्न स्वीकृति पाएपनि अहिलेसम्म कुनै लघुवित्त कम्पनीले निक्षेप उठाउन सकेका छैनन् । सस्तोमा कर्जा लिएर विपन्न वर्गमा लगानी गर्दै आएका बैंकहरुले बैंक तथा वित्तीय कम्पनीले भन्दा वढी ब्याज दिनु पर्ने भएकाले निक्षेप संकलन गर्न नसकेका हुन् ।

'अहिले ८/१० प्रतिशत ब्याजमा ऋण लिएर लगानी गरिरहेका छौं,' निर्धन उत्थान बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत हरिहरदेव पन्तले मंगलबार नागरिकसँग भने, 'बैंकहरुले १२ प्रतिशतसम्म निक्षेपमा ब्याज दिइरहेका छन् उनीहरुसँग प्रतिस्पर्धा गरेर त्योभन्दा वढी दिनु पर्ने हुन्छ । यसले लघुवित्त बैंकहरुको लागत वढाउने भएकाले निक्षेप संकलन गर्न उत्साहित नभएका हौं ।'

लघुवित्त कम्पनीहरुले पनि निक्षेप संकलन गर्न पाउनु पर्ने माग पटक पटक राख्दै आएपछि राष्ट्र बैंकले गत चैतमा उनीहरुलाई यो अधिकार दिएको थियो । तर अहिलेसम्म कुनै पनि कम्पनी निक्षेप संकलन गर्नका लागि स्वीकृति लिन गएका छैनन् ।
'उनीहरुकै माग अनुसार निक्षेप संकलन गर्न पाउने नीति बनाएका हौं,' राष्ट्र बैंकका प्रवक्ता गोपाल काफ्लेले नागरिकसँग भने, 'तर कोही पनि स्वीकृति लिन भने आएका छैनन् ।' केन्द्रीय बैंकले तीन बर्षदेखि खुद नाफा कमाएको कम्पनीले चुक्ता पुँजीको ५ गुणासम्म निक्षेप संकलन गर्न पाउने व्यवस्था गरेको छ ।

१८ वाणिज्य बैंकका प्रमुख कार्यकारीको तलब घट्ने

राष्ट्र बैंकको तलबमा सीमा नीित

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं मंसिर १४
राष्ट्र बैंकले प्रमुख कार्यकारीहरुको तलबमा सीमा तोकेपछि निजी क्षेत्रका वाणिज्य बैंकमध्ये १८ वटा बैंकका प्रमुख कार्यकारीको तलब घट्ने भएको छ । करारमा नियुक्त हुने ती प्रमुख कार्यकारीको अवधि थप हँुदा तथा नयाँ कार्यकारी नियुक्त हुँदा तलब घट्ने भएको हो ।

राष्ट्र बैंकले गत शुक्रबार प्रमुख कार्यकारीहरुले कुल सम्पतिको ०।०२५ प्रतिशत वा कर्मचारी खर्चको ५ प्रतिशतमध्ये जुन कम हुन्छ त्योभन्दा वढी तलब लिन नपाउने निर्देशन जारी गरेपछि तलब घट्न लागेकेा हो । निर्देशन आउनअघि नै करारमा रहेका प्रमुख कार्यकारीले भने अहिलेकै तलब वुझ्न पाउँछन् । बैंकका प्रमुख कार्यकारी वढीमा तीनदेखि ४ बर्ष अवधीका लागि नियुक्त हुन्छन् ।
सबैभन्दा उच्च अंकले भर्खरै साचालनमा आएको जनता बैंक नेपालका प्रमुख कार्यकारीको घट्ने छ । उनले अहिले मासिक ५ लाख ५६ हजार बुझ्दै आएका छन् । उनको स्थानमा नयाँ प्रमुख कार्यकारी अधिकृत नियुक्त भए मासिक तलब ४८ हजार रुपैयाँ हुनेछ ।

घरजग्गा कर्जाले वाणिज्य बैंकहरुलाई असर गदैन : गभर्नर खतिवडा

विदेशीसँग प्राविधिक सहायता मात्रै लिने
अर्थतन्त्रमा अनौपचारिकीकरण बढ्यो
सिमा क्षेत्रमा व्याजदर घटनु हुँदैन
शंकास्पद कारोवार अध्ययन हुँदैछ

नागरिक संवाददाता
काठमाडौं मंसिर २६

 

राष्ट्र बैंकका गभर्नर युवराज खतिवडाले उच्च मूल्यांकनमा घरजग्गा कर्जा प्रवाह गर्ने केही वित्तीय संस्थालाई असर परेपनि वाणिज्य बैंकलाई प्रभाव नपर्ने जनाएका छन् ।

चर्का ब्याजले सेयर बजार घटायो

नेप्से ४ सयबाट ओरालो लाग्यो 

-ब्याजमा वृद्धिले सेयरभन्दा बैंकमा राख्दा फाइदा
-कर्जामा कडाइले लगानीकर्ता सस्तोमा बेच्न बाध्य
-बजारमा सेयर आपूर्ति ह्वात्तै बढ्यो
-राजनीतिक अस्थिरताको असर

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं मंसिर २३

लामो समयसम्म ४ सय अंक वरिपरी रहेको सेयर बजार परिसूचक नेप्से बिहीबार ३९८.८८ अंकमा झरेको छ । यो ५० महिनायताकै न्यून हो ।
लगानीकर्ता तथा विश्लेषकहरुका अनुसार राजनीतिक अस्थिरता बढ्दो ब्याजदर सेयर धितो कर्जामा कडाइ र सेयरको अधिक आपूर्तिले बजार घटेको हो ।

बिहीबारको कारोबारबाट बिमाबाहेक सबै समूहका परिसूचक घटेका छन् । नेपाल टेलिकम सूचीकृत अन्य समूह सबैभन्दा बढी ४.७ प्रतिशत घट्दा नेप्से ४ सयबाट ओरालो लागेको हो ।
गएको एक वर्षमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले निक्षेपको ब्याज दर ६ प्रतिशत बिन्दुसम्मले बढाएका छन् । निक्षेपको ब्याजमा भएको वृद्धिले लगानीकर्ताले सेयर बजारमा लगानी गर्ने जोखिम नउठाई बैंकमा पैसा जम्मा गर्न थालेका छन् । 'निक्षेपको ब्याजमा भएको वृद्धिले सेयरमा भन्दा बैंकमा पैसा जम्मा गरेर बढी आम्दानी हुन थालेको छ,' साधारण लगानीकर्ता संघका अध्यक्ष दीपक कार्कीले नागरिकसँग भने ।

सडक निर्माण सकिन लाग्दा रोजगारीको चिन्ता

सुदर्शन सापकोटा

भूमिराज (बैतडी), मंसिर २२ - 

वैतडीको भूमिराज-श्रीभावर सडक खण्ड निर्माण पूरा हुनै लाग्दा स्थानीय विष्णा धानुक यतिबेला चिन्तित छिन्। अढाइ वर्षदेखि सडक खनेरै गुजारा गर्दै आएकी उनी काम सकिन लागेकोमा चिन्तामा परेकी हुन्।

एसियाली विकास बैंकको ऋण सहयोगमा सरकारले सुरु गरेको यो सडकको निर्माण आगामी वर्ष सकिँदैछ। सडक निर्माण सम्पन्न हुने दिन छोटिँदै गएपछि उनीसँगै जिल्लाका ५ गाविस बासिन्दा चिन्तित भएका हुन्।

'काम सँधै पाए हुन्थ्यो,' धानुकले नागरिकसँग भनिन्, 'ढुङ्गा बोक्न थालेपछि केटाकेटी स्कुल जान पाएका थिए। यो काम पनि सकिदैछ अब के गर्नु।' उनले सडक खन्न थालेपछि दैनिक अढाइ सय रुपैयाँसम्म कमाउन थालेको जानकारी दिइन्।

राष्ट्र बैंकले पाँच वित्तीय कम्पनीलाई प्रस्टीकरण सोध्ने

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं मंसिर १४
केन्द्रय बैंकले एक विकास बैंकसहित ५ वित्तीय संस्थालाई 'खारेज नगर्नु पर्ने' कारण खुलाउन यसै साता स्पटीकरण सोध्ने भएको छ । समय सीमाभित्र साधारण सेयर जारी नगरेका तथा समानुपातिक रुपमा पुँजी वृद्धि नगरेका कारण ती कम्पनीलाई स्पटीकरण सोध्न लागेको हो ।

राष्ट्र बैंकले बाराको युनाइटेड डेभलपमेन्ट बैंक काठमाडौंको हामा फाइनान्स वीरगाजका मर्कन्टायल र इन्भेस्टा फाइनान्स तथा राजविराजको मल्टीप्रपोज फाइनान्ससँग स्पटीकरण सोध्न लागेको हो ।
'कम्तिमा १५ र वढीमा ३५ दिनको म्याद दिँदै माग गरिएको स्पष्टीकरण चित्त वुझ्दो नआएमा हामी कम्पनीलाई खारेजसमेत गर्न सक्छौं,' केन्द्रीय बैंकका एक अधिकारीले नागरिकसँग भने, 'साधारण सेयरसमेत निस्कासन नगरेको र समानुपातिक रुपमा चुक्ता पँजी पनि वृद्धि नगरेका कारण स्पष्टीकरण सोधिएको हो ।'

तलब सीमा र सन्तुलन

सुदर्शन सापकोटा

बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रका प्रमुखहरु (सिइओ) को तलब सीमा तोक्ने राष्ट्र बैंकको निर्देशन खोटरहित छैन। अहिलेकै रुपमा निर्देशनले निरन्तरता पाइरह्यो यसमा कुनै पुनर्विचार गरिएन भने बैकिङ क्षेत्रका 'विकृति' रोक्ने राष्ट्र बैंकको 'पवित्र उद्देश्य' पूरा होला भन्न सकिन्न। यसले एकथरी विकृतिलाई रोक्दै अर्काथरीलाई बढाउने सम्भावना उच्च छ।

तलब बढ्ने लोभमा सिइओहरुले रियलस्टेट मार्जिन कर्जालगायतमा जथाभावी लगानी बढाउँदा विश्व आर्थिक मन्दी आएको पृष्ठभूमिमा नेपाल राष्ट्र बैंकले तलबमा सीमा निर्धारण गरेको छ। हामीकहाँ पनि त्यस्तै प्रकृतिको संकट आउला भन्ने त्रास राष्ट्र बैंकको हो। नेपालको सन्दर्भ भने विश्व आर्थिक मन्दी अघिको अवस्था भन्दा फरक छ। यहाँ रियलस्टेटमा कर्जा बढ्न थालेपछि केन्द्रीय बैंकले सीमा तोकिदिएको छ। अहिले अधिकांश बैंक राष्ट्र बैंकले तोकेको सीमा भित्रै आइसकेका छन्।
केन्दीय बैंकले मुख्य गरी दुई वटा सूचकलाई आधार बनाउँदै तलब सीमा तोकेको छ। कुल कर्मचारी खर्चको ५ प्रतिशत वा कुल सम्पतिको ०.०२५ प्रतिशतभन्दा कम तलब हुनुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ। केन्द्रीय बैंकले राम्रै नियतले तलब निर्धारण गर्न खोजेको हुनसक्छ। तर उसले अपनाएको विधिले अर्थतन्त्रका तमाम सूचकांक नकारात्मक भएका बेला पनि फस्टाएको बैंकिङ क्षेत्रलाई प्रतिकुल असर पर्ने देखिन्छ। यो व्यवस्थाले सिइओलाई कर्जा र कर्मचारी बढाउन प्रोत्साहित गर्ने निश्चित छ। बैंकको सबैभन्दा ठूलो सम्पति कर्जा हो। कर्जा र कर्मचारी बढाएपछि तलब बढ्ने नीतिले बैंकलाई अस्थिरतातिर धकेल्छ। 

लघुवित्तमा नबुझेका पनि आउन थालेका छन्

रामचन्द्र जोशी
कार्यकारी निर्देशक,

छिमेक विकास बैंक

 

 

छिमेक विकास बैंक लघुवित्त क्षेत्रमा कार्यरत अग्रणी कम्पनीमध्ये एक हो । कम्पनीले ५० शाखामार्फत एक लाख १९ हजार सदस्यलाई सेवा दिइरहेको छ । हालसम्म एक अर्ब ४० करोड कर्जा लगानी गरेको कम्पनी तथा समग्र लघुवित्त क्षेत्रका बारेमा कार्यकारी निर्देशक रामचन्द्र जोशीसँग नागरिकका सुदर्शन सापकोटाले गरेका कुराकानी :

'मर्जर'मा जानेलाई राष्ट्र बैंकको थप सुविधा

काठमाडौं, मंसिर १२- राष्ट्र बैंकले बैंक तथा वित्तीय संस्था एक आपसमा गाभिँदा थप सुविधा दिने भएको छ। अध्यादेशमार्फत आएको बजेटले मर्जरमा जाने कम्पनीलाई पुँजीगत लाभकर हटाउने व्यवस्था गरेपछि केन्द्रीय बैंकले थप सुविधा दिएको हो।

 बजेटले बैंक तथा वित्तीय संस्था गाभ्दा लाग्ने पुँजीगत लाभकर हटाएपछि केन्द्रीय बैंक निर्देशिका बनाउने गृहकार्यमा छ। 'नयाँ निर्देशिकामा ठूलोस्तरको मर्जरमा जानेलाई थप सुविधा दिइनेछ,' गभर्नर युवराज खतिवडाले भने। 'गाभिन चाहनेलाई सजिलो बाटो बनाई दिनेछौं,' उनले भने, 'केही सुविधा थप्नेछौं।' 

नेपाल बैंकलाई ७ अर्ब पुँजी थप्नुपर्ने

काठमाडौं, मंसिर ८ (नागरिक)- नेपाल बैंकलाई वित्तीय रुपमा स्वस्थ्य बनाउन थप ७ अर्ब १० करोड रुपैयाँ पुँजी आवश्यक पर्ने देखिएको छ। राष्ट्र बैंकको निर्देशन बमोजिम पुँजी कोष १० प्रतिशत पुर्‍याउन यो रकम आवश्यक परेको हो। 

 'पूँजी थप भए राष्ट्र बैंकको निर्देशनअनुरुप सञ्चालनका लागि योग्य हुन्छ,' बैंक व्यवस्थापन समूह संयोजक महेश्वरलाल श्रेष्ठले नागरिकसँग भने। 

आठ वर्षअघि वित्तीय सुधार कार्यक्रम सुरु भएपछि बैंकको व्यवस्थापन विदेशीलाई दिइएको थियो। विदेशी व्यवस्थापनले ५ वर्ष पूरा गरेपछि राष्ट्र बैंकका प्रतिनिधिले बैंक व्यवस्थापन सम्हाल्दै आएका छन्।

अहिले बैंक व्यवस्थापन समूहको संयोजकमा राष्ट्र बैंकका कर्मचारी श्रेष्ठ छन्। कात्तिक सुरुमा समूहमा रहेका राष्ट्र बैंकका २ प्रतिनिधि फिर्ता गरिएको थियो। अहिले केन्द्रीय बैंक बाँकी एक संयोजक श्रेष्ठलाई समेत फिर्ता गर्ने गृहकार्यमा छ। 'फागुन-चैतसम्म राष्ट्र बैंकका प्रतिनिधि फिर्ता गरेर व्यावसायिक व्यवस्थापन ल्याउने योजना छ,' एक अधिकारीले भने।

शाखा विस्तार गर्न आवेदन

काठमाडौं मंसिर ७ 

- मौदि्रक नीतिमा शाखा विस्तार गर्न राष्ट्र बैंकबाट स्वीकृति लिनु पर्ने व्यवस्था गरिएपछि आधा दर्जन बैंकले आवेदन दिएका छन् ।
मेगा एभरेस्ट जनता कुमारी लक्ष्मीलगायत आधा दर्जन बैंकले शाखा खोल्नका लागि आवेदन दिएका हुन ।
राष्ट्र बैंकका अनुसार शाखा विस्तार गर्न केन्द्रीय बैंकसँग स्वीकृति लिनुपर्ने व्यवस्थापछि बैंकहरु पहिलेजस्तो आकर्षित हुन छाडेका छन् । 'स्वीकृति लिनु पर्ने व्यवस्थाले आकर्षण घटेजस्तो देखिएको छ,' राष्ट्र बैंकका एक अधिकारीले नागरिकसँग भने, 'कारोबार विस्तारका लागि शाखा खोल्नै पर्ने भएकाले ढिलोचाँडो स्वीकृतिका लागि आउँछन् ।'

मरेपछि पनि बिमामा कर

कहिँ नभएको व्यवस्था नेपालमाः बिमक, 

हटाउन सुझाव दिएका हौं बेवास्ता भएको छ : समिति

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं मंसिर ८
जनकपुरका कारी साहले २२ वर्षे छोरा सुबोधकुमार साहको मृत्यु भएपछि जीवन बिमाको पैसा लिँदा कर तिर्नुपर् यो ।
दुई लाख रुपैयाँको जीवन बिमा गराएका सुबोधले त्यस बापतको दुई किस्ता बुझाएका थिए । उनको मृत्युपछि बाबु कारीले बिमा रकम दाबी गर्दा ५ प्रतिशत कर तिरेरमात्र भुक्तानी पाए ।

सेयर बजारमा एनआरएनको लगानी खुला

काठमाडौं मंसिर ४

गैरआवासीय नेपाली एनआरएन ले अब सेयर बजारमा पनि लगानी गर्न पाउने भएका छन् । बजेटले एनआरएनलाई सेयर बजारमा लगानी गर्न छुट दिने नीति लिएको छ ।

एनआरएन संघ नेपालका पूर्वअध्यक्ष उपेन्द्र महतोले कार्यक्रमको स्वागत गर्दै 'ढिलो भए पनि राम्र्रो कार्यक्रम घोषणा गरिएको' बताए । 'यसमा ठूलो लगानी नआए पनि लगानीकर्ता पनि धेरै आउँछन्,' उनले नागरिकसँग भने, 'अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा बिक्री हुने कम्पनी यहाँ छैन तर यसले सानो-सानो पुँजी भएका एनआरएनलाई आफ्नै देशमा लगानी गर्न सजिलो बाटो दिएको छ ।'
नेपालको पुँजी बजार विकासमा यो कार्यक्रम प्रभावकारी माध्यम भएको पनि उनको धारणा छ ।
हालसम्म एनआरएनलाई सेयर बजारबाहेक सबै क्षेत्र लगानी गर्न खुला छ । अरु देशमा भने विशेष व्यवस्था गरी यो क्षेत्रमा पनि लगानी गर्न छुट दिइन्छ ।
सेयरको आपूर्तिभन्दा माग कम भई बजार निरन्तर ओरालो लाग्न थालेपछि यसमा लगानी बढाउने नीतिअनुसार यो व्यवस्था गरिएको हो । गैरआवासीय नेपालीले लामो समयदेखि पुँजी बजारमा लगानी गर्न इच्छा देखाउँदै आएका छन् ।

निक्षेप बिमा कार्यक्रममा २५ करोड

वित्तीय क्षेत्र कार्यक्रम

नागरिक संवाददाता
काठमाडौं मंसिर ४
बैंकहरु आर्थिक रुपमा टाट उल्टिँदा निक्षेपकर्तासमेत जोखिममा पर्छन् । सरकारले तिनै निक्षेपकर्ताको पैसा सुरक्षित राख्न यसपालिको बजेटमा निक्षेप सुरक्षण कार्यक्रमअन्तर्गत २५ करोड रुपैयाँ लगानी गर्ने घोषणा गरेको छ ।

चालू वर्षको बजेटमा निक्षेप तथा कर्जा सुरक्षण निगममा पुँजी लगानी गर्ने व्यवस्था उल्लेख छ ।
यो अघिल्लो वर्षकै बजेटमा व्यवस्था गरिएको कार्यक्रम हो । तर यसमा खासै प्रगति नभएपछि यसपालि निगमलाई बलियो बनाउन सोझै पैसा लगानी गर्ने कार्यक्रम ल्याइएको छ । मन्त्री पाण्डेले निगमलाई आर्थिक रुपमा बलियो बनाउन अधिकृत पुँजी बढाउँदै २ अर्ब रुपैयाँसम्म पुर् याउने बताए ।
कार्यक्रमअनुसार वाणिज्य बैंक विकास बैंक वित्तीय संस्था र लघुवित्त संस्थामा २ लाख रुपैयाँसम्मको निक्षेप बिमा गर्न सकिन्छ ।

नेपाल बैंकको सिइओ नियुक्ति जिम्मा व्यवस्थापनलाई

नागरिक संवाददाता
काठमाडौं कात्तिक ३०
राष्ट्र बैंकका गभर्नर युवराज खतिवडाले नेपाल बैंकको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सिइओ चाँडै नियुक्त हुने बताएका छन् । उनले प्रमुख कार्यकारी नियुक्तिको जिम्मा बैंक व्यवस्थापनलाई सुम्पिएको जानकारी दिए ।

'राष्ट्र बैंकले सधैं नेपाल बैंक चलाउन सक्दैन र चलाउनु पनि हुँदैन,' नेपाल बैंकको ७४औं वार्षिकोत्सव ार्यक्रममा मंगलबार उनले भने, 'नियुक्तिको जिम्मा व्यवस्थापनलाई दिइसकिएको छ तर यसका लागि केही प्रकि्रया पुरा गर्नुपर्ने भएकाले समय लाग्छ ।' केही समयअघि नेपाल बैंकका प्रमुख कार्यकारी विनोद आत्रेयलाई हाजिर गर्न नदिइ कर्मचारी संगठनहरुले फिर्ता गरिदिएको प्रसंग जोड्दै गभर्नर खतिवडाले प्रमुख कार्यकारीलाई बिदा गर्दै जाने हो भने नेपाल बैंकमा कोही पनि नआउने दाबी गरे । 'प्रमुख कार्यकारी नियुक्त गर्न गाह्रो छ,' उनले भने, 'बिदा गरेजस्तो सजिलो हुँदैन ।'

बैंकिङ क्षेत्रमा तरलता अभाव

सुदर्शन सापकोटा

काठमाडौं, मंसिर २- 

बजेट आउन ढिलाइ भएकाले बैंकहरुमा दुई सातायता तरलता (लगानी योग्य पुँजी) अभाव चुलिएको छ। यसले बैंकहरुले महंगो ब्याजको स्थायी तरलता सुविधा (एसएलएफ) लिन थालेका छन्।
'अहिले अभाव बढी देखिएको छ,' बैंकर्स संघका सदस्य तथा लक्ष्मी बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुमन जोशीले नागरिकसँग भने, 'बैंकहरु एसएफमा जान थालिसके।'

बैंकहरुमा तरलता अभाव चर्किएर आपसमा लिइने (अन्तर बैंक) सापटीसमेत पाउन छाडेपछि महंगोमा स्थायी तरलता सुविधा (एसएलएफ) प्रयोग गर्न थालेका हुन्। 'दुई साता भयो बैंकहरुले नियमित एसएलएफ प्रयोग गरिरहेका छन्,' राष्ट्र बैंक उच्च स्रोतले नागरिकसँग भन्यो।
बजारमा पैसा पाउन छाडेपछि मात्र बैंकहरुले एसएलएफ लिन्छन्। बैंकहरुलाई एसएलएफ लिन निरुत्साहित गर्न राष्ट्र बैंकले बैंक दर र टे्रजरी विल्सको बट्टादरमा जुन महंगो हुन्छ त्यसमा तीन प्रतिशत थप 'पेनाल्टी' जोडेर यसको ब्याजदर निर्धारण गर्छ। यो बढीमा ५ दिनसम्म प्रयोग गर्न सकिन्छ। चालु बर्षको मौद्रिक नीतिले बैंक दर शुन्य दशमलव ५ प्रतिशत बिन्दुले बृद्धि गर्दै सात प्रतिशत पुर्‍याएको छ।

लक्ष्मी इन्टरकन्टिनेन्टल हुन्डाइको एक्लो विक्रेता

काठमाडौं कात्तिक २८
कोरियाको हुन्डाइ कम्पनीले लक्ष्मी इन्टरकन्टिनेन्टललाई नेपालको एक मात्र आधिकारिक विक्रेता नियुक्त गरेको छ । लामो समयदेखि यो जिम्मेवारीमा रहेको एभ्को इन्टरनेसनललाई हटाएर लक्ष्मीलाई ल्याएको हो ।

आधिकारिक विक्रेतामा भएको हेरफेर बारे सोमबार औपचारिक घोषणा गर्न हुन्डाइ कम्पनीबाट एक उच्चस्तरीय टोली नेपाल आइसकेको छ । टोलीले औपचारिक रुपमा लक्ष्मीलाई एक मात्र विक्रेता नियुक्त गर्दै एभ्कोलाई यो जिम्मेवारीमा हटाउँदै छ । लक्ष्मी इन्टरकन्टिनेन्टल हुन्डाइको कार विक्री गर्ने आधिकारिक विक्रेताको परिक्षण कालमा थियो । हुन्डाइले दुई महिनाअघि लक्ष्मीलाई आधिकारिक विक्रेताको अधिकार दिएको थियो ।

बैंकहरुले निक्षेपको ब्याज बढाउन थाले

सुदर्शन सापकोटा

काठमाडौं, कात्तिक ३०- 

तरलता अभाव भएपछि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले निक्षेपको ब्याज दर बढाएका छन्। दसैं- तिहारमा बाहिरिएको रकम नफर्केको र सरकारी खर्च पनि नभएपछि बैंकमा निक्षेप घटेको छ। 

बैंकिङ क्षेत्रमा निक्षेप घट्न थालेपछि यसलाई आकर्षित गर्न ब्याज दर बढाएका हौं,' बैंकर्स संघका उपाध्यक्ष तथा सिटिजन्स् बैंक इन्टरनेसनलका प्रमुख कार्यकारी राजनसिंह भन्डारीले भने, 'एक बर्षे मुद्दतिको ब्याजदर साढे ११ प्रतिशत पुर्‍यायौं।' यो बैंकले कात्तिक दोस्रो साता ब्याजदर १० प्रतिशतबाट साढे ११ पुर्‍याएको हो। 

पुराना सबै बैंकले कल डिपोजिटको ब्याज दर बढाइ सकेका छन्। दर्जनभन्दा बढी बैंकले मुद्दति र बचत खाताको ब्याज दर बढाएका छन्। 'हामीले कल डिपोजिटसँगै बचतमा ब्याज बढायौं,' प्राइम कमर्सियल बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत नारायणदास मानन्धरले नागरिकसँग भने, 'थप लगानी विस्तार गर्न निक्षेप तान्नुपर्ने भएकाले ब्याज बढाएका हौं।'
वाणिज्य बैंकहरुबाट तीन सातामा निक्षेप ८ अर्बले घटिसकेको छ। गत कात्तिक पाँच गते ६ खर्ब २३ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप रहेको बैंकहरुसँग गत शुक्रबारसम्म ६ खर्ब १५ अर्बमा झरेको छ। निक्षेप घट्ने क्रमसँगै बैंकहरुमा तरलता अभाव देखिन थालेको छ। गत वर्ष तरलता अभाव झेलेका बैंकहरुले निक्षेप घट्न थाले लगत्तै ब्याज दर बढाउन सुरु गरेका हुन्।

अरु शीर्षकको नाममा घरजग्गा लगानी

काठमाडौं कात्तिक २५

राष्ट्र बैंकले घरजग्गा कर्जामा सीमा तोकेपछि वाणिज्य बैंकहरुले यही प्रयोजनका लागि अलग्गै शीर्षकमा कर्जा दिन थालेका छन् ।
केन्द्रीय बैंकले केही वाणिज्य बैंकमा गरेको स्थलगत अध्ययनबाट यो तथ्य खुलेको हो । स्रोतअनुसार पछिल्लो एक महिनायता आधा दर्जन वाणिज्य बैंकको स्थलगत अध्ययन भइसकेको छ । तीमध्ये धेरैले राष्ट्र बैंकको निर्देशनपछि घरजग्गा शीर्षकमा जाने कर्जा घटाएर अन्य शीर्षकमा बढाएका छन् ।

केही पुराना कर्जाको सावाँ व्याज असुलीका लागि ओभरड्राफ्टसमेत दिइएको फेला परेको छ । यसो नगरेको भए ती 'खराब कर्जा' मा परिणत हुने थिए ।
'ओभरड्राफ्ट र बिजनेस कर्जा शीर्षकमा बढी रकम प्रवाह भइरहेको देखिन्छ,' स्रोतले भन्यो, 'तर त्यसको प्रयोजन घरजग्गा नै भएको देखियो ।' अन्य शीर्षकका नाममा घरजग्गामा गएको रकम भने खुलाइएको छैन ।
केन्द्रीय बैंकले 'अन्य शीर्षकमा प्रवाह भएकॊ रकमको तथ्यांक गलत देखिएको' भन्दै यसलाई सच्याउन वाणिज्य बैंकहरुलाई निर्देशन दिइसकेको छ ।
'यस्तो प्रवृत्ति बढ्न नदिन केन्द्रीय बैंक सचेत छ,' राष्ट्र बैंकका एक उच्च अधिकारीले भने ।
ओभरड्राफ्ट र बिजनेस कर्जा शीर्षकमा धितोअनुसार बैंकहरुले जति पनि रकम प्रवाह गर्न सक्छन् । यसबाहेक व्यक्तिगत जमानीमा जाने कर्जामा यही प्रवृत्ति देखिएको स्रोतले बतायो ।
अनुगमनअनुसार गएको असारको तुलनामा नयाँ कर्जाको परिमाण ह्वात्तै बढेको देखिएको छ । औद्योगिक तथा सेवा क्षेत्रमा खासै लगानीको वातावरण नहुँदा पनि कर्जा लगानी बढ्नुले त्यो रकम सोझै घरजग्गामा गइरहेको अनुसन्धानमा संलग्न अधिकारीहरुको अनुमान छ । बैंकहरुले भने चाडपर्वमा अटोमोबाइल र उपभोग्य वस्तुका लागि बढी कर्जा प्रवाह भएको बताएका छन् ।

सेवाले आक्रमक हुनुपर्छ : शेखर बराल

 

महाप्रबन्धक, शेखर बराल,

 सूर्या लाइफ इन्स्योरेन्स

 

 

 

 

 

सूर्या लाइफ इन्स्योरेन्स जीवन बिमा बजारमा नवप्रवेशी कम्पनी हो । सर्वसाधारणमा बिमाप्रतिको जागरण बढ्दै गएको र बजारको सम्भावना पनि उत्तिकै रहेकोले सेवाप्रदायकले गुणस्तरीय सेवामार्फत प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्ने यसका महाप्रबन्धक शेखर बराल बताउँछन । बिमा व्यवसाय सूर्या लाईफ र सेयर बजार बारे बरालसँग नागरिकका सुदर्शन सापकोटाले गरेको कुराकानी :

निर्माण व्यवसायीको भुक्तानी रोकियो

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं कात्तिक २७
बजेट अभावले बैंकहरुबाट सापटी लिएर सरकारी काम गरेका निर्माण व्यवसायीको भुक्तानी रोकिएको छ । भुक्तानी नपाएपछि यसको प्रभाव बैंकहरुमा पनि परेको छ ।
'तीन महिनादेखि सरकारी भुक्तानी रोकिएको छ,' नेपाल निर्माण व्यवसायी महासंघका महासचिव शरद गौचनले नागरिकसँग भने, 'यसले काम गर्न गाह्रो भएको छ ।' उनले सरकारले भुक्तानी नगरेकाले विकास निर्माणका कामहरुसमेत रोकिएको जानकारी दिए ।

चालु आर्थिक वर्षको बजेट नआएकाले यो वर्ष नयाँ विकासका कार्यक्रम साचालनमा छैनन् । तर अघिल्लो वर्षदेखि साचालनमा भएका बहुवर्षीय विकास आयोजनाहरुको भने यो वर्ष पनि काम भइरहेको छ । अहिले यस्तै आयोजनामा भएको खर्चको सरकारले भुक्तानी दिन नसकेको हो ।
'अघिल्ला वर्षदेखि काम भइरहेका आयोजनाको यो वर्ष विल बनेको छ । तर सरकारले भुक्तानी दिन सकेको छैन,' गौचनले भने, 'अधिकांस व्यवसायीले बैंकबाट कर्जा लिएर काम गरिरहेका छन् । समयमा भुक्तानी नहुँदा सबैलाई समस्या परेको छ ।'

खेतान समूह अब सेवा क्षेत्रमा

काठमाडौं कात्तिक २५
खाद्यवस्तु पेय उत्पादन र वित्तीय क्षेत्रमा लगानी गरिरहेको खेतान समूहले गोर्खा बु्रअरीको सेयर विक्रीबाट आएको रकम सेवा क्षेत्रमा लगानी गर्ने भएको छ । काल्स्रबर्ग िसंगापुरलाई सेयर विक्री गरेर आएको ४ करोड अमेरिकी डलर करिब ३ अर्ब रुपैयाँ टेलिकम हस्पिटलमा लगानी गर्ने भएको हो । समूहले बिमा र बैंकिङ क्षेत्रमा लगानी विस्तारसमेत गर्ने भएको छ ।

'हामी पाँच वर्षभित्र सेवा क्षेत्रको किङु हुने छौं,' समूहका अध्यक्ष राजेन्द्रकुमार खेतानले बिहीबार नागरिकसँग भने, 'तत्काल हामी अस्पतालमा लगानी गर्दैछौं ।'
खेतानले सेयर विक्रीबाट आएको रकममध्ये करिब २७ करोड रुपैयाँ पुँजीगत लाभ करका रुपमा सरकारलाई बुझाउनु पर्छ । बाँकी रहेको करिब २ अर्ब ८० करोड रुपैयाँबाट समूहले १ अर्ब २५ करोड रुपैयाँ पुरानो कर्जा भुक्तानीमा खर्चिनेछ । 'हामीले सेयर बिक्री गर्नुको प्रमुख कारणमध्ये कर्जा भुक्तानी पनि एक हो,' उनले भने । उनले सेवा क्षेत्रमा भएको वृद्धिले उत्साहित भएर यतातिर लगानी विस्तार गर्नका लागि सेयर विक्री गरेको दाबी गरे ।
'उद्योगमा हुने बन्द हड्ताल लोडसेडिङले हामी निरास भएका थियौं,' उनले भने, 'यसविपरित सेवा क्षेत्र फस्टाइरहेकाले यतातिर आकर्षित भएका हौं ।' खेतानले जोखिम व्यवस्थापन गर्नका लागिसमेत सेवा क्षेत्र रोजेको जानकारी दिए ।

सम्पत्ति शुद्धीकरण ऐन अल्याए बैंकको प्रतितपत्र अस्वीकृत हुने

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं कात्तिक २५
सम्पत्ति शुद्धीकरणसम्बन्धी कानुन नबने यही पुस १६ देखि नेपाली बैंकले खोल्ने प्रतीतपत्र एलसी र बिमा कम्पनीको पुनर्बिमा विश्वका अरु मुलुकले नस्वीकार्ने भएका छन् ।
अन्तरसरकारी वित्तीय कार्यदल (फाइनािन्सयल एक्सन टाक्स फोस्र एफएटिएफ) ले अर्थ मन्त्रालयलाई एक साताअघि पत्र पठाउँदै सम्पत्ति शुद्धीकरणका लागि तुरुन्त ऐननियम बनाउन पत्र पठाएको हो ।

यससम्बन्धी ऐनको मस्यौदा तयार भए पनि संसदमा पेस भएको छैन । 'मस्यौदा तयार छ संसदमा टबुल हुनेबित्तिकै पास हुन्छ,' राजस्व सचिव कृष्णहरि बाँस्कोटाले बिहीबार एक कार्यक्रममा भने, 'प्रधानमन्त्री चुनावले टेबुल गर्न पाएका छैनौं ।'
एफएटिएफले नेपालले निर्माण गरेको सम्पत्ति शुद्धीकरण निवारण ऐन २०६४ मा अपराधको व्यवस्था स्वतन्त्र वित्तीय जानकारी एकाइ एफआइयू अनुसन्धान गर्ने निकायको व्यवस्था आतंककारी सम्पत्ति जफत गर्ने व्यवस्था पर्याप्त नभएको भन्दै सरकारलाई पत्र पठाएको हो ।

गोर्खा बु्रअरीको ३ सय करोडको सेयर काल्र्सवर्ग सिंगापुरले किन्यो

काठमाडौं, २३ कात्तिक

देशको ठूलो औद्योगिक घराना खेतान समूहअन्तर्गतको गोर्खा बु्रअरीले ३ सय करोड रुपैयाँ बराबरको सेयर काल्र्सवर्ग सिंगापुरलाई बिक्री गरेको छ । देशको सबैभन्दा ठूलो बियर उत्पादक र ८० प्रतिशत बियर बजार ओगटेको यो कम्पनीले आफ्नो नाफामूलक कम्पनीको सेयर बेच्नुलाई आश्चर्यका रूपमा लिइएको छ ।

गोर्खा बु्रअरीमा डेनिस काल्सवर्गको ५० प्रतिशत र खेतान समूहको ५० प्रतिशत लगानी रहेकामा अब खेतान समूहको केवल २० प्रतिशत रहने र उसको ३० प्रतिशत सेयर सिंगापुर काल्र्सवर्गले किनेको छ । कम्पनी रजिष्ट्रार कार्यालय स्रोतले बु्रअरीको ३० प्रतिशत सेयर खेतान समूहले सिंगापुरको कम्पनीलाई बिक्री गरेको पुष्टि गरेको छ ।

कम्पनी स्रोतका अनुसार खेतान समूहका अध्यक्ष राजेन्द्र खेतानले आफ्नो नाममा रहेको २३ लाख ३० हजार ३ सय ५ कित्ता सेयरमध्ये ३ सय करोड रुपैयाँमा १८ लाख ६६ हजार ६ सय २० कित्ता सेयर सिंगापुर काल्सवर्गलाई बिक्री गरेका हुन् ।
सिंगापुर काल्र्सवर्गले दसंैलगत्तै खेतानकै लगानी रहेको लक्ष्मी बैंकमा ४ करोड डलर रकमान्तर गरिसकेको छ । यो रकममध्ये बैंकले ५० लाख डलर विभिन्न वाणिज्य बैंकलगायतका वित्तीय संस्थालाई बिक्री गरेको छ भने ३ करोड ५० लाख डलर केन्द्रीय बैंकलाई बिक्री गरेको थियो ।

राष्ट्र बैंक स्रोतका अनुसार लक्ष्मी बैंकले नै राजेन्द्र खेतानको नाममा गोर्खा बु्रअरीमा रहेको सेयरमध्ये करिब ८० प्रतिशत सेयर बिक्री गरेर आएको डलर किन्न केन्द्रीय बैंकसमक्ष पत्राचार गरेको थियो । केन्द्रीय बैंकले ठूलो मात्रामा विदेशी मुद्रा विदेशी लगानीका रूपमा प्राप्त भएकाले शोधनान्तर स्थितिमा समेत सुधार हुने बताएको छ । काल्र्सवर्ग सिंगापुरले पठाएको रकम लक्ष्मी बैंकले तिहारअघि केन्द्रीय बैंकलाई उपलब्ध गराएको हो ।

स्ट्यान्डर्ड फाइनान्समा महतो पक्षको वर्चस्व

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं कात्तिक १७
स्ट्यान्डर्ड फाइनान्स कम्पनीका साचालक समिति अध्यक्ष योगेश्वरलाल श्रेष्ठको संस्थापक सेयर गैरआवसीय नेपाली उपेन्द्र महतो समूहले खरीद गरेपछि उनको प्रतिनिधित्व गर्दै दुई जना समितिमा गएका छन् ।

गत भदौमा श्रेष्ठसँग रहेको कम्पनीको ६ प्रतिशत सेयर महतो समुहले किनेको हो । महतो पक्षले संस्थापक पाँच जना समिति सदस्यमा सबै आफ्ना पक्षका राख्नका लागि श्रेष्ठ पक्षका अन्यको थप १२ प्रतिशत सेयर किन्ने प्रकि्रया अगाडि बढाइ सकेको छ । 

सूचकांकहरूद्वारा आर्थिक संकटको संकेत

काठमाडौ, कार्तिक २० - 

राजनीतिक दलका नेताहरूले बजेटलाई बन्धक बनाएर राजनीतिक अडान लिइरहेका बेला केन्द्रीय बैंकको तथ्यांकले अर्थतन्त्रको डरलाग्दो तस्बिर सार्वजनिक गरेको छ । अर्थतन्त्रका सबै सूचकांकहरूले मुलुक आर्थिक संकटतर्फ उन्मुख भएको देखाएका छन् ।

आर्थिक वर्षको दोस्रो महिना बोधनान्तर घाटा झन्डै साढे ४ अर्ब पुगेको छ भने व्यापार घाटा फैलँदै गएको छ । बजेट ल्याउन नसक्दा राजस्वका दर परिवर्तन गर्न नपाउँदा असुलीको दर पनि १ अंकमा खुम्चेको छ । मूल्यवृद्धिको पारो पनि अपेक्षित घटेको छैन । 

बजेट अभावमा सरकारी खर्च हुन नसक्दा बैंकिङ क्षेत्रको निक्षेपको वृद्धिदर पनि घटेको छ । तिहारलगत्तै यसले तरलता अभाव बढाउनेछ । फलस्वरूप निक्षेपको ब्याजदर बढाउने बाध्यता बैंकहरूलाई हुने

छ । जसको सीधा असर लगानीमा पर्नेछ । व्यवसायहरू उच्च ब्याजका कारण आर्थिक रूपमा सम्भव नहुने जोखिम यसबाट बढ्नेछ । जलविद्युत् क्षेत्रमा स्वदेशी निजी क्षेत्रले लगानी गर्न नसकिने बताइरहेको छ ।

तथ्यांकअनुसार साउनमा शोधनान्तर घाटा ३१ करोड २८ लाख थियो । तर भदौमा आइपुग्दा बढेर ४ अर्ब ३६ करोड रुपैयाँमा पुगेको छ । मुलुक भित्रने र बाहिरिने रकमबीचको अन्तर हो शोधनान्तर स्थिति । 

किष्टले विजनेस गर्छ अब : कमल ज्ञवाली

कमल ज्ञवाली, प्रबन्ध साचालक, किस्ट बैंक

बैंकको चुक्ता पुँजी ५ अर्ब बनाउन हकप्रद सेयर जारी नगर्ने भएको छ । अब पुँजी नबढाउने हो ?

चुक्ता पुँजी ५ अर्ब बनाउनका लागि प्रबन्धपत्र र नियमावलीमा शंसोधन भैसकेको छ । एक बराबर एक दशमलव पाँच हकप्रदबाट पुँजी बढाउने योजना परिवर्तन गर्न खोजिएको हो । अब चुक्ता पुँजी हकप्रद बोनस फर्दर पब्लिक इस्यु र अरु कम्पनीलाई बैंकमा गाभेर बढाइने छ । शनिबार सम्पन्न नवौं साधारण सभाबाट यही प्रस्ताव पारित भएको छ ।

लघुवित्त संस्थाको पाँच बर्षे लक्ष्य

काठमाडौं कात्तिक १४
लघुवित्त क्षेत्रमा कार्यरत संस्थाले आगामी पाँच बर्षभित्र ३१ लाख ६५ हजार विपन्न परिवारलाई सेवा पुर् याउने लक्ष्य राखेका छन् । अहिले १३ लाख २७ हजार विपन्न परिवारसम्म वित्तीय पहुँच पुगेको छ ।

लघुवित्त विकास बैंक सहकारी संस्था र गैरसरकारी संस्थाले २०७२ सम्मको लक्ष्य निर्धारण गर्दै गुणस्तरीय जिम्मेबार र आधुनिक प्रविधीको आधारमा लघुवित्त सेवा व्यापक गर्दै गरिबी न्यूनीकरणमा योगदान पुर् याउने भएका हुन् ।
लघुवित्त क्षेत्रमा कार्यरत तीन भिन्न प्रकृतिका संस्थामध्ये लघुवित्त विकास बैंकहरुले आगामी पाँच बर्षमा १२ लाख ८७ हजार परिवारलाई वित्तीय सेवा दिनेछन् । अहिले ६ लाख २४ हजारले सेवा पाइरहेका छन् । राष्ट्र बैंकबाट स्वीकृति प्राप्त सहकारी संस्थाहरुले ३ लाख ७८ हजार परिवारलाई वित्तीय सेवा दिँदै आएकोमा यो संख्या पाँच बर्षमा ८ लाख ९६ हजार पुर् याउने भएका हुन् ।

फेरी ब्याज बढाउँदै बैंक

सुदर्शन सापकोटा

काठमाडौं, कात्तिक १४- 

दसैं -तिहारका लागि सर्वसाधारणले पैसा झिकेपछि केही तरलता अभाव झेलेका बैंकहरुले आगामी सातादेखि निक्षेपको ब्याज बढाउने भएका छन्। तरलता अभाव भएर अन्तर बैंक ब्याज दरमा ११ प्रतिशतसम्म तिर्नुपर्ने भएपछि बैंकहरु निक्षेप आकर्षित गर्न ब्याज बढाउन लागेका हुन्। 

स्टान्डर्ड चार्टड बैंकले शुक्रबार मात्र सूचना प्रकाशित गरी निक्षेपको ब्याज बढाएको छ।
'आगामी साता हामी निक्षेपको ब्याज दर बढाउँदैछौं,' प्राइम कमर्सियल बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत नारायणदास मानन्धरले शनिबार नागरिकसँग भने, 'सुरुमा कल डिपोजिटको ब्याज बढाउँछौं।' एक प्रतिशत विन्दुसम्म ब्याज दर बढाउने तयारी गरेको उनले जानकारी दिए।

निक्षेपको ब्याज दर बढ्दा बचतकर्तालाई फाइदा हुन्छ। निक्षेपको ब्याज बढेको एक डेढ महिनापछि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले कर्जाको समेत ब्याज बढाउँदै आएकाले कर्जा लिनेलाई भने यसले फाइदा गर्नेछैन।

जेठ दोस्रो सातादेखि साउन दोस्रो सातासम्म करिव ४० अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरेपछि सहज अनुभव गरेका बैंकहरुले निक्षेपको ब्याज घटाएका थिए। खासगरी प्राइम, लक्ष्मी, सिटिजन्स्, हिमालय, नबिल, राष्ट्रिय वाणिज्यलगायत दर्जन बैंकले निक्षेपको ब्याज घटाएका थिए। त्यसबेला ब्याज घटाएकामध्ये केहीले अहिले बढाउन लागेका हुन्।

उत्पादनमूलक क्षेत्रमा जग्गा व्यवसायीको लगानी

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं कात्तिक ९
राष्ट्र बैंकले रियलस्टेट कर्जामा गरेको कडाइले व्यवसाय खुम्चिएपछि जग्गा व्यवसायीले उत्पादनमूलक क्षेत्रमा लगानी गर्न सुरु गरेका छन् । यसका लागि उनीहरुले प्लटिङ गर्न किनेको जग्गा धितो राखेका छन् ।
बैंकरहरुका अनुसार अहिले जग्गा व्यवसायीले बैंक तथा वित्तीय संस्थामा कर्जा माग गरेका छन् । खासगरी आयात निर्यात व्यापार स्टिल उद्योग जलविद्युत कृषि खाद्य उद्योग खाना पकाउने ग्यास कलेज स्कुल पेट्रोल पम्पलगायत क्षेत्रमा लगानीका गर्न उनीहरुले बैंकमा कर्जा मागेका छन् ।

'रियलस्टेट व्यवसायीबाट अहिले उत्पादनमूलक क्षेत्रमा लगानीका लागि कर्जा माग भइरहेको छ,' नबिल बैंकका कामु प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अमृतचरण श्रेष्ठले नागरिकसँग भने, 'ठूलो उद्योगभन्दा मध्यमस्तरका व्यवसाय साचालनका लागि कर्जा माग भएको छ ।'
केन्द्रीय बैंकले रियलस्टेट कर्जामा सीमा तोक्दै कुल कर्जाको २५ प्रतिशत सावाँ ब्याज बुझाए एक वर्षका लागि नवीकरण गर्न पाउने व्यवस्था गरेपछि जग्गा व्यवसायमा शिथिलता आएको छ । 

 

दसैंले तरलता अभाव वढायो

- रिपो दर १०.३७ र अन्तरबैंक दर ११ प्रतिशतको हाराहारीमा
- अभाव लम्बिए कर्जा लगानी प्रभावित

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं कात्तिक १०
दसैताका ठूलो रकम बराबरको निक्षेप बाहिरिएपछि बैंकिङ क्षेत्रमा तरलता लगानी योग्य पुँजी अभाव देखिएको छ । बैंकिङ क्षेत्रबाट करिव १८ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप सर्वसाधारणले झिकेकाले तरलता अभाव देखिएको हो ।
'दसैंले गर्दा तरलता अभाव भएको छ,' इन्टरनेसनल डेभलपमेन्ट बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत राजाराम खड्काले नागरिकसँग भने, 'निक्षेप फर्किन समय लाग्ने भएकाले अभाव अझ केही साता कायम रहन्छ ।'

तरलता अभाव हुन थालेपछि बैंक तथा वित्तीय संस्थाले राष्ट्र बैंकबाट महंगो ब्याजमा कर्जा लिन थालेका छन् । सरकारी ऋणपत्रको धितो रिपो मार्फत राष्ट्र बैंकबाट दसैअघि तीन अर्ब र गत मंगलबार दुई अर्ब रुपैयाँ लगिसकेका छन् । नयाँ आर्थिक बर्ष सुरुभएपछि तरलता अभाव नखेपेका उनीहरुले यो आर्थिक बर्षमा दुई पटक रिपोमार्फत १०.३७ प्रतिशतको ब्याजमा ऋण लगेका हुन् ।
वढीमा ४५ दिनसम्मका लागि लिन सकिने यो कर्जा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले दसैंअघि असोज २७ मा ९.७४ प्रतिशत ब्याज तिरेर लगेका थिए । 'महंगो ब्याज तिरेर दुई पटकमा पाँच अर्व रुपैयाँ बैंकिङ क्षेत्रले लगिसकेको छ,'  राष्ट्र बैंकका एक अधिकारीले भने, 'यसले तरलता अभाव वढ्दै गएको देखाउँछ ।'

चिलिमेको सेयर कात्तिक २४ बाट

काठमाडौं कात्तिक ८
चिलिमे जलविद्युत कम्पनीले २३ लाख ४ हजार साधारण सेयर निस्कासन गर्ने भएको छ । कम्पनीले एक सय रुपैयाँ अंकित दरका यि सेयरमा २ सय २३ रुपैयाँ ७० पैसा पि्रमियम थप गरेर सर्वसाधारणलाई विक्री गर्न लागेको हो ।

आगामी २४ गतेबाट सर्वसाधारणका लागि विक्री खुला हुन लागेको कुल सेयरमध्ये आयोजना प्रभावित क्षेत्र रसुवा जिल्लावासीका लागि ९ लाख ६० हजार किक्ता छुट्याइएको छ ।
यसमा पनि आयोजनाको संरचना रहेका गाविस चिलिमे स्याप्रु र गोल्झुङवासिलाई ३ लाख ३६ हजार किक्ता र वाँकी ६ लाख २४ हजार कित्ता गतलाङ थुमन हाकु यासा्र सरमथली धैबुङ भोर्ले राम्चे लहरेपौवा डाँडागाउँ ठूलोगाउँ टिमुरे बुद्धिम लाङटाङ र धुन्चे गाविसका वासिन्दालाई छुट्याइएको छ ।

रुपैयाँ बलियो हुँदा व्यापार घाटा बढ्ने

काठमाडौ, कार्तिक ९ 

निरन्तर नेपाली रुपैयाँ बलियो हुँदै जाँदा व्यापार घाटा बढ्नुका साथै राष्ट्र बैंकको नाफा समेत प्रभावित हुने भएको छ । पछिल्लो ३ महिनामा नेपाली रुपैयाँ करिब साढे ४ रुपैयाँले बलियो भएको छ । 

भारतीय रुपैयाँ बलियो भएका कारण नेपाली रुपैयाँ पनि बलियो हुँदा निर्यात निरुत्साहित भएर आयात बढ्ने हुँदा व्यापार घाटा थप विस्तार हुने देखिएको छ । भारुसँग नेपाली मुद्राको स्थिर विनिमयको व्यवस्था छ । नेपाली बजारमा एक वर्षअघि एक डलर बराबर करिब ७५ रुपैयाँ १२ पैसा रहेको विनिमयदर आइतबार ७१ रुपैयाँ ४ पैसामा झरेको छ । ३ महिनाअघि विनिमय दर ७५ रुपैयाँ ७५ पैसा थियो ।

पछिल्लो ३ महिनामा विकासोन्मुख देशका मुद्रा निरन्तर बलियो हुँदै गइरहेको छन् । विज्ञहरूका अनुसार यो दरमा अर्थतन्त्र बलियो भएका देशको मुद्रा मात्रै बलियो हुन्छ ।

एनबी र श्रीलंका मर्चेन्ट बैकलाई राष्ट्र बैंकले स्पस्टिकरण माग्यो

सुदर्शन सापकोटा

काठमाडौं, कात्तिक ८ 

नेपाल बंगलादेश बैंक (एनबी) र नेपाल श्रीलंका मर्चेन्ट बैंक कानुनी प्रक्रिया पूरा नगरी गाभिएको भन्दै राष्ट्र बैंकले दुवै कम्पनीलाई स्पष्टीकरण मागेको छ। केन्द्रीय बैंकले 'कुन कानुनी व्यवस्था अन्तर्गत मर्जर भएको' भन्दै दुबै बैंकलाई स्पष्टीकरण सोधेको हो। सात दिनको म्याद दिँदै स्पष्टीकण सोधेको हो।

दसैंको बिदा हुनु एक दिनअघि असोज २७ गते मर्जरको सूचना प्रकाशित गरेका दुवै कम्पनीले दसै बिदा सकिएर कार्यालय खुलेको पहिलो दिन कात्तिक ३ गते मर्जर भइसकेको सूचना निकालेका थिए।

पाँच महिनाभित्र राजाको तस्बिर भएका नोट राष्ट्र बैंकमा बुझाउन निर्देशन

 सुदर्शन सापकोटा

काठमाडौं, कात्तिक ८ 

राष्ट्र बैंकले राजाको तस्बिर अंकित र अन्य झुत्रा नोटको प्रचलन हटाउन आगामी पाँच महिनाभित्र यस्ता नोटलाई केन्द्रिय बैकमा पठाउन बैंक तथा वित्तिय संस्थालाई निर्देशन दिएको छ। चल्तीमा रहेका नेपाली रुपैयाँको सुरक्षार्थ सफा नोट नीति कार्यान्वयनका लागि राष्ट्र बैंकले राजाको तस्बिर अंकित नोट र अन्य झुत्रा नोट फागुनसम्ममा बैंकमा जम्मा गर्ने निर्देशन दिएको हो। 

नेपालमा ५ सय र हजार भारु चलाउन भारत सकारात्मक

काठमाडौं, कात्तिक ४

नेपालमा ५ सय र १ हजार दरका भारु चलाउन भारतीय अधिकारीहरू सकारात्मक देखिएका छन्। राष्ट्र बैंकका सञ्चालक विश्वम्भर प्याकुर्‍याल र पार्थिवेश्वर तिमिल्सिनासँगको छलफलमा रिजर्भ बैंक अफ इन्डियाका उच्च अधिकारीहरू सकारात्मक देखिएका हुन्। रिजर्भ बैंकका डेपुटी गभर्नरलगायत अधिकारीसँग छलफल भएको हो।

'पाँच सय र हजार भारु प्रचलनमा ल्याउने विषयमा भारतीय पक्ष सकारात्मक देखिएको छ,' प्याकुर्‍यालले बुधबार नागरिकसँग भने।

यसका लागि औचित्य प्रमाणित गर्ने प्रस्ताव नेपाली पक्षले पठाउनुपर्नेछ। 'ठूला भारु नेपालमा चलाउन उनीहरू जति नकारात्मक छन् भन्ने सुनिएको थियो, छलफलमा त्यस्तो पाइएन,' उनले भने।

ठूला नोट प्रचलनमा नरहँदा नेपालीलाई मात्र नभई सीमा क्षेत्रमा भारतीयलाई समेत असजिलो भएको धारणा प्याकुर्‍यालले राखेका थिए। नेपालीसँगै भारतीय उद्योगी र व्यापारीलाई समेत साना नोट प्रयोगबाट असजिलो भएको छ। यहाँ घुम्न आउने भारतीय पर्यटक अझ असजिलोमा पर्ने गरेका छन्।

बैंक वित्तीय सस्था प्रतिफल घोषणा गर्दै

प्रतिफल आस गरे अनुसार नपाउँदा बजार घट्दो

सुदर्शन सापकोटा
काठमाडौं असोज २१
वाणिज्य बैंकहरुले गत बर्ष कमाएको नाफाबाट वोनस सेयर तथा नगद लाभांस दिन थालेपछि सेयर बजार उकालो लाग्न सकेको छैन । बैंकिङ समुहबाट वढी प्रभावित हुने नेपाल स्टक एक्सचेन्ज नेप्से परिसुचक बैंकले प्रतिफल घोषणा गरेपछि थप घट्ने गरेको छ ।

नेप्सेमा सुचिकृत २४ वाणिज्य बैंकमध्ये आधाजतिले प्रतिफल घोषणा गरिसकेका छन् ।  'लगानीकर्ताले आसा गरेजति प्रतिफल बैंकहरुले दिन नसकेका कारण लगानीकर्ता निरास भएका छन्,' ज्याम्ब टेक्नोलोजिज्का प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अशोक महर्जनले नागरिकसँग भने, 'यही कारण बजारमा सुधार देखिएको छैन ।'
अहिलेसम्म एभरेष्ट एनएमबी एनआइसी नेपाल इन्भेस्टमेन्ट नबिल स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंक अफ काठमाण्डू बिओके किस्ट लक्ष्मी डिसिबिएल सिटिजन्स् बैंक इन्टरनेसनल र बैंक अफ एसिया नेपालले वोनस तथा लाभांस घोषणा गरिसकेका छन् । यसमध्ये केही बैंकले वितरण गर्न थालिसकेका छन् ।

दसैँले गति दिन्छ अर्थतन्त्रलाई

काठमाडौं, असोज २९
दसैंको किनमेलले व्यावसायिक कारोबारसँगै देशको आर्थिक गतिविधि पनि ह्वात्तै बढेर जान्छ। 'मुद्रा विस्तारले आर्थिक गतिविधि बढाउँछ,' अर्थशास्त्री चिरञ्जीवी नेपाल भन्छन्, 'दसैंको गतिविधि उपभोक्तामुखी हुने भएकाले खाद्यन्न र उपभोगका सामग्री बजारको आकार बढ्छ।'

'आक्रमक रणनीति लिने छौं'

- अबको दिनमा कारोवार विस्तार गर्ने हो भने मर्जरको विकल्प छैन । सम्भव भएसम्म हामी मर्जरमा जान्छौं ।
- हाम्रो कम्पनीको सेयर २२ सयको हाराहारीमा पुग्दा पनि कसरी वढ्यो भनेर वुझ्न सकेको थिइन र आज २५० को हाराहारीमा हुँदा पनि किन घट्यो भनेर वुझ्न सकेको छैन ।

सुधिर खत्री
प्रमुख कार्यकारी अधिकृत, डिसिबिएल बैंक



बैंकले नाम परिवर्तन गर्न लागेको रहेछ नि  ?
दुई बर्षअघि विकास बैंकबाट वाणिज्य बैंकमा स्तरोन्नति भएपछि हामीले अहिलेसम्म बैंकको परिचय दिने हिसावले मात्र काम गर् र्यों । दुई बर्षको वाणिज्य बैंकिङ र योभन्दा अगाडिको ८ बर्षको विकास बैंकिङ अनुभवले हामीलाई विस्तारित रुपमा जानु पर्छ भन्ने लागेको छ । यही भएर हामी अहिलेको परम्परागत बैंकिङबाट एक फड्को अगाडि वढेर आक्रमक रुपमा बैंकिङ कारोवार गर्ने भएका छौं । दसैंसम्म हाम्रो परिचयात्मक चरण सकिन्छ । आक्रमक बैंकिङको सुरुवात बैंकको नाम परिवर्तनसँगै गर्ने भन्ने लागेर बैंक अफ नेपाल राख्न लागिएको हो । राष्ट्र बैंकले नाम परिवर्तनको स्वीकृति दिएमा आगामी साधारण सभाबाट यसलाई पारित गरी कारोवार सुरु गर्छौं ।

बैंकले बढेको ब्याज दिँदैनन्

सुदर्शन सापकोटा,  

काठमाडौं, भदौ १० - 

बैंक तथा वित्तीय संस्थामा आज १० प्रतिशत ब्याजदरमा बचत खाता खोल्नुभएको छ र भोलि नै ब्याजदर बढेर ११ प्रतिशत पुग्यो भने तपाईंले बढेको ब्याज पाउनुहुन्न। बढेको ब्याजदर पाउन तपाईंले अघिल्लो दिन खोलेको खाता बन्द गरेर नयाँ खाता खोल्नुपर्छ।

यसका लागि आफूले खाता खोलेको बैंकको हरेक दिनको गतिविधि नजिकबाट नियाल्नुपर्छ। बैंकले अर्को खातामा पैसा जम्मा गर्नुस्, ब्याज बढी आउँछ भन्दैन।

तपाईंले बैंक तथा वित्तीय कम्पनीबाट कर्जा लिनुभएको छ भने चाहिँ ब्याज बढ्नेबित्तिकै उनीहरूले रातारात एसएमएस र फोन गर्छन्। कतिपयले त कर्जाको ब्याज बढेको सूचना दिनु आवश्यक पनि ठान्दैनन्। उस्तै परे ब्याज तिर्न गएको दिनमात्र तपाईंले बढेको ब्याजदर थाहा पाउनुहुन्छ।

खातामा लाख रुपैयाँ राख्नुभएको छ र एक प्रतिशत ब्याजदर बढ्यो भने बैंक तथा वित्तीय संस्थाको चलाखीका कारण पाउनुपर्नेभन्दा हजार रुपैयाँ कम पाउनुहुन्छ।

राष्ट्र बैंकले सय किलो सुन बेच्यो

प्रति १० ग्राम ३१ हजार ९ सय ८० मा बिक्री
नागरिक संवाददाता
काठमाडौं असोज १९
राष्ट्र बैंकले मंगलबार बिक्री गर्न राखेको १ सय किलो सुन सबैं बिक्री भएको छ । बोलकबोल प्रकि्रयामा सुधार गरेपछि जम्मै सुन बिक्री भएको हो । गत साता पौने ९ किलो मात्र बिक्री भएको थियो ।

एक सय किलो सुनका खरिदका लागि ३९ जना व्यवसायीले आवेदन हालेका थिए । यसमध्ये २६ जना व्यवसायीले सुन पाएका छन् । सबैको आवेदन जोड्दा एक सय ५० किलोका लागि माग भएको थियो ।
केन्द्रीय बैंकले बोलकबोलका लागि प्रारम्भिक मूल्य प्रति दस ग्राम ३१ हजार ९ सय ६९ रुपैयाँ तोकेको थियो । तोलामा यो मूल्य ३६ हजार २ सय ७५ पर्छ । गत साताभन्दा प्रति तोला १३ रुपैयाँ कम प्रारम्भिक मूल्य राखेको सुनका लागि साचालनमा रहेका चार वटै व्यवसायी संघका सदस्य बोलकबोलमा सहभागी भएका थिए ।

डिसिबिएल 'बैंक अफ नेपाल' बन्ने

काठमाडौं असोज १८ नागरिक
दुई बर्षअघि विकास बैंकबाट वाणिज्य बैंकमा स्तरोन्नति भएको डिसिबिएल बैंकले नाम परिवर्तन गरेर बैंक अफ नेपाल राख्ने भएको छ । अहिलेसम्म परम्परागत बैंकिङ गर्दै आएको डिसिबिएलले पुँजी वृद्धि गर्दै आक्रमक बैंकिङ कारोवारको सुरुवात नाम परिवर्तनसँगै गर्न लागेको हो ।

'आक्रमक बैंकिङका लागि हामी पूर्ण रुपमा तयार भइसकेका छौं,' बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुधिर खत्रीले नागरिकसँग भने, 'यसको सुरुवात बैंकको नाम परिवर्तनसँगै गर्ने छौं ।'

इन्डोनेसियालाई कागजी नोट छाप्ने जिम्मा

काठमाडौं असोज १८ (नागरिक)
नेपालले ८५ करोड ५० लाख रुपैयाँ वरावरको कागजी नोट छाप्ने जिम्मा इन्डोनेसियाको पेरुरी कम्पनीलाई दिएको छ । केन्ििद्रय बैंकले ५० १०० र ५०० रुपैयाँको नोट छाप्ने जिम्मा दिएको हो ।

'नेपालले दर्जनभन्दा वढी कम्पनीसँग प्रतिस्पर्धा गराएर पेरुरीले नोट छाप्न दिइएको हो,' केन्द्रिय बैंकका एक वरिस्ठ अधिकारीले सोमबार नागरिकसँग भने, 'तीन पटक गरेर यो नोट नेपाल आउँछ ।' केही समयअघि छाप्न दिएको १००० रुपैयाँ वरावरको नोट भने नेपालले पाइसकेको छ ।
नेपालले इन्डोनेसियावाहेक वेलायत प्रुान्स इन्डिया अस्टे्रलियालगायतका देशमा समेत नोट छाप्न दिने गरेको छ । 'हाम्रो लिस्टमा विश्वभरी सुचिकृत १५ वटा जति नोट छाप्ने कम्पनी छन्,' ती अधिकारीले भने 'जसले सस्तोमा नोट छाप्छ उसैलाई दिने गरेका छौं ।'

साँगि्रला र वागेश्वरी गाभिने

क्षेत्रीयस्तरका विकास बैंक गाभिएर राष्ट्रियस्तरको बन्ने

नागरिक संवाददाता
काठमाडौं असोज १४
साँगि्रला र वागेश्वरी दुइ क्षेत्रीयस्तरका विकास बैंक गाभिएर राष्ट्रिय स्तरको बन्ने भएका छन् । नेपालगाजको वागेश्वरी र पोखराको साँगि्रला गाभिन लागेका हुन् ।

गाभिनका लागि यी बैंकले आ-आफ्नो साचालक समितिबाट निर्णय गराइ राष्ट्र बैंकलाई गत साता लिखित जानकारी गराएका छन् । ुगाभिने स्वीकृति माग गर्दै राष्ट्र बैंकमा निवेदन दिईएको छु साँगि्रला विकास बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत हरिप्रसाद गुरुङले बिहीबार नागरिकसँग भने ुदुवै बैंकले पुँजी वृद्धि गरेपछि स्तरोन्नतिको प्रकि्रया अगाडि बढ्छ ।ु गाभिने र स्तरोन्नतिको स्वीकृतिको प्रकि्रया सँगसँगै हुनॆ उनले जानकारी दिए ।