काठमाडौं, वैशाख १५
नेपाल राष्ट्र बैंकले वर्ल्ड मर्चेन्ट बैंकिङ एण्ड फाइनान्स लिमिटेडलाई समस्याग्रस्त घोषणा गरेको छ। मकवानपुरको हेटौंडामा केन्द्रीय कार्यालय रहेको फाइनान्सले समानुपातिक चुक्ता पँुजी कायम गर्न नसकेको र पुँजी कोष ऋणात्मक भएपछि समस्याग्रस्त घोषणा गरिएको हो।
राष्ट्र बैंकका अनुसार, कम्पनीको पुँजी कोष ४२.०६ प्रतिशतले ऋणात्मक छ। कम्पनीले कर्जा वर्गीकरण तथा नोक्सानी व्यवस्था कायम नगरेको भन्दै राष्ट्र बैंकले समस्याग्रस्त घोषणा गरेको हो। कम्पनीको वित्तीय अवस्था दुई वर्षदेखि नै खराव थियो। अन्य संस्थाहरुलाई कारवाही गरेपनि राष्ट्र बैंकले वर्ल्ड मर्चेन्टलाई कारवाही गर्न आलटाल गर्दै आएको थियो।
वर्ल्ड मर्चेन्टले राष्ट्र बैंकलाई गलत विवरण प्रस्तुत गर्ने गरेको थियो। वर्षौदेखि राष्ट्र बैंकको निर्देशन विरुद्ध गएर फाइनान्सले एकल ग्राहक कर्जा सीमा नाघेर कर्जा प्रवाह गर्दै आएको थियो। 'लामो समयदेखि वर्ल्ड मर्चेन्टका गल्तीहरुलाई माथिल्लो व्यवस्थापनले आँखा चिम्लिदिएको थियो,' राष्ट्र बैंकका एक अधिकृतले भने, 'संस्था नसुधि्रने पक्का भएपछि अहिले कारवाही गरिको हो।' उनका अनुसार, संस्थालाई कारवाही नगर्दा राष्ट्र बैंकलाई अप्ठेरो पर्ने अवस्था आइसकेको थियो।
कम्पनीको निस्कृय कर्जा पुस मसान्तमा ७५.७६ प्रतिशत पुगिसकेको छ। कतिपय कर्जा प्रवाह गर्दा कर्जा सुरक्षण वापत लिइने धितो रोक्का तथा दृष्टिबन्धकसमेत नगरेको फेला परेको छ। राष्ट्र बैंकले कारवाही गर्नु पूर्व तयार पारेको प्रतिवेदनमा संस्थामा उच्च संचालन जोखिममा रहेको, आन्तरिक नियन्त्रण प्रणाली अत्यन्त कमजोर रहेको, संस्थागत सुशासन कायम हुन नसकेको उल्लेख छ।
'वर्ल्ड मर्चेन्टले विगत निरीक्षणका क्रममा देखिएका कैफियतका आधारमा दिएका निर्देशनहरु पालना गरेको भेटिएन,' ती अधिकारीले भने,'एकै ड्याङका संस्थाहरु कारवाहीमा पर्दा पनि यो उम्किरहेको थियो। निर्देशन पनि मान्न छाडेकाले अहिले कारवाहीमा परेको हो।'